Rivalries, my dear: Οι ιστορίες πίσω από τα ντέρμπι

Πίσω από τις αντιπαλότητες μεταξύ ομάδων, συνήθως κρύβονται πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες, δίνοντας εξήγηση στους λόγους που ένα ποδοσφαιρικό ντέρμπι δεν είναι απλά ένας ακόμη αγώνας.

Ένα από τα βασικά συστατικά του ποδοσφαίρου (σύγχρονου και μη) είναι η ύπαρξη αντιπαλότητας μεταξύ δύο ομάδων. Τα fierce rivalries, που λένε και στο χωριό μου. Τα περισσότερα από αυτά τα ντέρμπι πλέον απλά θεωρείται δεδομένο ότι υπάρχουν, χωρίς σχεδόν κανείς να θυμάται τον λόγο που δημιουργήθηκαν.

Αυτός, συνήθως, δεν είχε κάποιο αμιγώς ποδοσφαιρικό υπόβαθρο, αλλά αυτό το «μίσος» μεταφέρθηκε εντός των τεσσάρων γραμμών και κληροδοτήθηκε στις επόμενες γενιές οπαδών της εκάστοτε ομάδας. Ιστορίες που σχετίζονται με εργασιακές διαφορές, πολέμους, ταξικές διαφορές, ακόμα και χωρίς ουσιαστικό λόγο.

ντέρμπι αγγλία

Όλοι ξέρουμε τα μεγάλα ντέρμπι της Αγγλίας, όπως το North-West derby (Λίβερπουλ-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ), το Merseyside derby (Έβερτον-Λίβερπουλ) ή το North London derby (Άρσεναλ-Τότεναμ). Στο Roses derby (Λιντς-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) έχουμε αναφερθεί και παλαιότερα, όπως και σε άλλα που έχουν τις ρίζες τους στην αρχή του ποδοσφαίρου (Steel City derby, Σέφιλντ Γιουνάιτεντ-Σέφιλντ Γουένσντεϊ) ή ακόμα και στην χιλιετία που ζούμε (Γουίμπλεντον-ΜΚ Ντονς).

Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στις ιστορίες πίσω από μερικά λιγότερο δημοφιλή, αλλά εξίσου δυνατά ποδοσφαιρικά ντέρμπι, καθώς και την ιστορία που τα ακολουθεί έως και σήμερα.

Κάντε ένα like στη σελίδα μας στο facebook, αν δεν το έχετε ήδη κάνει!

Πόρτσμουθ-Σαουθάμπτον

Ένας ορισμός που χρησιμοποιούν οι οπαδοί της Πόρτσμουθ για τους αντίστοιχους της Σαουθάμπτον είναι το «scummers». Σε ελεύθερη μετάφραση, σημαίνει πειρατής. Μια από τις ιστορίες που συνοδεύουν την ονομασία, όπως και τη γέννηση της αντιπαλότητας μεταξύ των δύο περιοχών, άρα και των ποδοσφαιρικών ομάδων, είναι μια (πιθανότατα μη αληθινή) ιστορία σχετικά με μια απεργία που πραγματοποιούσαν οι λιμενεργάτες του Πόρτσμουθ κάποια στιγμή τη δεκαετία του 1890, την οποία «έσπασαν» οι άσπονδοι συνάδελφοι από το Σαουθάμπτον.

Η ονομασία «scummers» φαίνεται να τους κόλλησε κάπου μεταξύ 1960 και 1970, ωστόσο δεν υπάρχει καταγεγραμμένο ιστορικό ντοκουμέντο για το γεγονός. Το ντέρμπι πάντως πιθανότατα γεννήθηκε με αφορμή τα λιμάνια τους, αλλά για διαφορετικό λόγο. Ενώ η γενέτειρα των «Αγίων» ήταν ένα εμπορικό λιμάνι, αυτό των «Πόμπεϊ» ήταν στρατιωτικό.

ντέρμπι αγγλία

Όπως και ήταν φυσιολογικό, το Σαουθάμπτον ήταν μια σημαντικά πιο εύπορη περιοχή, οπότε πάντα υπήρχε ταξικό, οικονομικό και πολιτικό πρόσημο ανάμεσα στις δύο περιοχές. Με τους «Αγίους» να ιδρύονται το 1885 και την Πόρτσμουθ το 1898, η κόντρα μεταξύ τους έγινε ποδοσφαιρική και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.

Σάντερλαντ-Νιούκαστλ

Αν κάποια ιστορία, που έχει προκαλέσει αντιπαλότητα μεταξύ δύο ποδοσφαιρικών συλλόγων, έχει υπερβολικά βαθιά τις ρίζες της στην ιστορία, αυτή είναι η κόντρα μεταξύ Νιούκαστλ και Σάντερλαντ, το γνωστό και ως Tyne-Wear derby. Το μένος μεταξύ των δύο περιοχών κρατάει κάτι περισσότερο από 400 (!) χρόνια, αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Σε μια εποχή πριν το 1600, ο τότε βασιλιάς της Αγγλίας, Κάρολος Α’, επέμενε να δίνει τα δικαιώματα εμπορίας άνθρακα της Ανατολικής Αγγλίας σε εμπόρους από το Νιούκαστλ, γεγονός που καθιστούσε περιττούς τους εμπόρους του Γουέρσαϊντ (περιοχής που βρίσκεται το Σάντερλαντ). Η πόλη, που ο λόγος ύπαρξης του ήταν το λιμάνι του και το εμπόριο άνθρακα, οδηγήθηκε σταδιακά στην εξαθλίωση, ενώ αρκετοί άνθρωποι πέθαναν λόγω ανέχειας από αυτή την πράξη του βασιλιά.

tyne-wear derby

Το 1642 σηματοδοτήθηκε η έναρξη του Εμφύλιου Αγγλικού Πολέμου. Το συστημικό Νιούκαστλ, όπως ήταν λογικό, συντάχθηκε με το Στέμμα, ενώ το Σάντερλαντ τάχθηκε στο πλευρό των Βουλευτών του Κρόμγουελ, λόγω των εμπορικών ανισοτήτων που υπήρχαν στην περιοχή. Οι μεν κάτοικοι της πρώτης ήθελαν να διατηρήσουν την ευημερία τους, ενώ αυτοί της δεύτερης ωθήθηκαν στην επανάσταση με στόχο να ξεφύγουν από την ανέχεια.

Το 1644 ήρθε η στιγμή της σύγκρουσης. Ένας στρατός υπέρ του Στέμματος από το Νιούκαστλ και την κομητεία Ντέρχαμ ήρθε σε σύγκρουση με τον αντιμοναρχικό στρατό από το Σάντερλαντ και τη Σκωτία. Μια μάχη που έμεινε στην ιστορία ως η «Μάχη του Μπόλντον Χιλ». Ο στρατός των αντιμοναρχιστών νίκησε, κατέλαβε την περιοχή και αποικήθηκε από Σκωτσέζους, ενώ στη συνέχεια του πολέμου χρησιμοποιήθηκε σαν στρατιωτική βάση. Πλέον, η κόντρα των δύο πόλεων συνεχίζει να υπάρχει σχεδόν σε κάθε επίπεδο, με το ποδόσφαιρο να μην ξεφεύγει από αυτή, διατηρώντας ζωντανό ένα αρκετά σκληρό ντέρμπι.

Μίλγουολ-Γουέστ Χαμ

Η Μίλγουλ πιθανότατα είναι η ομάδα με τις περισσότερες αντιπαλότητες στο Νησί. Από αυτές, ίσως η πιο έντονη είναι με τη Γουέστ Χαμ. Η κόντρα τους, αν και… αρχαία, ξεκινάει από το ποδόσφαιρο. Πίσω το 1899, οι δύο τους τέθηκαν αντιμέτωπες για το τελευταίο FA Cup του 19ου αιώνα. Το ματς έμεινε στην ιστορία ως το The Dockers derby, λόγω ότι αμφότεροι οι σύλλογοι είχαν δημιουργηθεί από εταιρείες που βρίσκονταν σε αντικριστές μεριές του Τάμεση.

ντέρμπι αγγλία

Οι οπαδοί και των δύο ήταν στην συντριπτική πλειοψηφία τους εργάτες του λιμανιού και υποστήριζαν την ομάδα που έδρευε στην πλευρά του Τάμεση, που εργάζονταν οι ίδιοι. Η Μίλγουολ (Ρόβερς, όπως λεγόταν αρχικά) ιδρύθηκε το 1885 από τους εργάτες που έφτιαχναν τενεκεδάκια για μια εταιρεία συσκευασμένου φαγητού που προμήθευε τα καράβια, ενώ η Τέιμς Άιρονγουορκς (Thames Ironworks), που αργότερα μετονομάστηκε σε Γουέστ Χαμ, δημιουργήθηκε από τον πρόεδρο και τον επιστάτη της ομώνυμης εταιρείας.

Όπως ήταν φυσικό οι εργαζόμενοι-φίλαθλοι των δύο εταιριών-συλλόγων, βρίσκονταν σε συνεχή ανταγωνισμό για τους ίδιους πελάτες, εξαγριωμένοι με τους «άλλους» που τους παίρνουν την δουλειά. Μια νοοτροπία που δημιούργησαν οι εργοδότες τους κι αυτοί με τη σειρά τους την μετέφεραν στο άθλημα που παρακολουθούσαν. Ένας επαγγελματικός ανταγωνισμός που δημιούργησε ένα συχνά βίαιο ντέρμπι, που ακόμα και μετά την μετακόμιση της Μίλγουολ σε νέο γήπεδο, πάντα θα φέρει ανησυχία στις αρχές, λόγω των εκτεταμένων συμπλοκών.

Νόριτς-Ίπσουιτς

Σε ανεπίσημη έρευνα, που είχε πραγματοποιηθεί το 2008, το East Anglian derby (ή, όπως είναι πιο γνωστό και με χιουμοριστική διάθεση, το Old Farm derby) είχε καταταγεί ως η δεύτερη πιο έντονη αντιπαλότητα στην Αγγλία. Μια αντιπαλότητα που προέκυψε καθαρά από ανάγκη, αφού ουσιαστικά, λόγος αντιπαλότητας μεταξύ των δύο ομάδων δεν… υπάρχει.

east-anglian derby

Ποια είναι λοιπόν η αιτία δημιουργίας ενός τόσου φημισμένου ντέρμπι; Μα φυσικά η εντοπιότητα, αφού Νόριτς και Ίπσουιτς είναι πρακτικά οι μόνες δύο επαγγελματικές ποδοσφαιρικές ομάδες των γειτονικών κομητειών Νόρφολκ και Σάφολκ αντίστοιχα. Η αντιπαλότητα γεννήθηκε καθαρά από την ανάγκη να υπάρχει ένα αντίπαλο δέος, ώστε να μπορούν οι οπαδοί της ομάδας να καυχιούνται ότι κέρδισαν τη μεγάλη αντίζηλο, εστώ κι αν αυτή δεν υπήρχε.

Ως κερασάκι στην τούρτα, κάθε νίκη σε αυτό το ντέρμπι δίνει και το δικαίωμα στους οπαδούς της νικήτριας να ισχυριστούν ότι η ομάδα τους είναι η «Pride of Anglia», ένας τίτλος τόσο βαρυσήμαντος όσο και η ιστορία που ενώνει αυτές τις δύο ομάδες…