Νήσοι Φώκλαντ, οι «δαίμονες» του Osvaldo Ardiles

Μια συστάδα νήσων στην άλλη άκρη της Γης διέκοψαν το «όνειρο του Ossie».

 

Νότιο ημισφαίριο. Τριακόσια μίλια από τις ακτές της Παταγονίας. Ένα αρχιπέλαγος 776 νήσων και βραχονησίδων προβάλει μέσα από τον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό. Ο λόγος για τις Νήσους Φώκλαντ, δύο «σταγόνες» Βρετανίας στη μέση του πουθενά. Τα δύο κύρια νησιά, το δυτικό και το ανατολικό Φώκλαντ, αποτελούν το σπίτι σε 3.398 κατοίκους, κυρίως Ουαλικής και Σκωτσέζικης καταγωγής. Τους κατοίκους των νήσων ξεπερνούν κατά πολύ σε πληθυσμό τα πολλά είδη πτηνών, οι πιγκουίνοι και τα πρόβατα. Από τα τελευταία προέρχεται και ένα από τα σημαντικότερα εξαγόμενα προϊόντα του νησιού, το υψηλής ποιότητας μαλλί, ενώ οι άλλοι οικονομικοί «πυλώνες» τους είναι το ψάρεμα και ο τουρισμός.

 

Τοπίο τούνδρας στα δυτικά Φώκλαντ

 

Osvaldo César Ardiles, Αργεντινός οργανωτικός μέσος, γεννηθείς στις 3 Αυγούστου του 1952, στην Κόρδοβα, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αργεντινής. Ένας μικρόσωμος και λεπτοκαμωμένος ποδοσφαιριστής, παρομοιαζόταν με «μαέστρο» στο χορτάρι. Τον οργανωτικό του ρόλο στο γήπεδο χαρακτήριζαν οι εκπληκτικές ντρίμπλες του, η οξυδέρκεια και η διορατικότητά του, η τεχνική του κατάρτιση, χρώματος «αργεντίνικου» και η φαντασία στο αλέγρο παιχνίδι του. Από το ποδόσφαιρο στους δρόμους, κατέληξε σε ιστορικές ομάδες του αργεντίνικου πρωταθλήματος, όπως η Belgrano και η Huracan και κέρδισε το πρώτο ψευδώνυμο της καριέρας του. «Pitón», «Πύθωνας» στα Ελληνικά, καθώς θύμιζε την κίνηση του φιδιού όταν ντρίμπλαρε. Ύστερα κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978, ως μέλος της εθνικής ομάδας της Αργεντινής και εισήλθε στο «ποδοσφαιρικό πάνθεον» του fútbol argentino.

 

Ο Ardiles στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978

 

Στις 2 Απρίλη του 1982, ο Πρόεδρος της Αργεντινής, Leopoldo Galtieri, διέταξε την εισβολή των στρατιωτικών δυνάμεων της χώρας στις «Islas Malvinas» (Νήσοι Φώκλαντς στα Ισπανικά), που για τους Αργεντινούς ήταν ένα βαθύ πατριωτικό απωθημένο. Εβδομήντα τέσσερις μέρες μετά, ο «Falklands War», όπως έμεινε στην ιστορία, άφησε πίσω του περίπου 1000 νεκρούς, το αρχιπέλαγος στα χέρια του Ηνωμένου Βασιλείου και τις σχέσεις των δύο κρατών τεταμένες για δύο δεκαετίες.

 

Βρετανικές δυνάμεις καταφθάνουν στα Φώκλαντ

 

Το καλοκαίρι του 1978, ο Osvaldo Ardiles αφήνει την πατρίδα του, περνά τον Ατλαντικό Ωκεανό και υπογράφει για την Tottenham Hotspur. Μια εποχή που οι ξένες «εισαγωγές» στην κορυφαία κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου ήταν κάτι άγνωστο, καθώς το αγγλικό παιχνίδι της δεκαετίας του ’70  αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από γηγενείς παίκτες, η άφιξη του Ardiles αντιμετωπίστηκε με έναν αέρα καχυποψίας.

Μαζί με τον συμπατριώτη του Ricky Villa, ωστόσο, εξήψαν τη φαντασία των οπαδών σε όλη τη χώρα, για να γίνουν πρωτοπόροι του κοσμοπολίτικου παιχνιδιού που έχει συνηθίσει το κορυφαίο πρωτάθλημα του «νησιού» μέχρι και σήμερα.

«Όταν ήρθα στην Αγγλία μαζί με τον Ricky, μας αντιμετώπισαν υπέροχα», λέει ο Ardiles σε παλαιότερη συνέντευξή του. «Οι οπαδοί της Tottenham μας έδωσαν τόση στήριξη, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά μετά από μερικά παιχνίδια, μας χειροκροτούσαν οπαδοί άλλων ομάδων, εντός και εκτός έδρας».

 

Ο Ardiles με τη φανέλα των Spurs

 

«Δεν ήμουν συνηθισμένος με κάτι τέτοιο στην Αργεντινή, αντιθέτως στην Αγγλία, τότε και τώρα, οι ξένοι παίκτες αντιμετωπίζονταν διαφορετικά και πολύ πιο θετικά. Ήταν μια εντελώς νέα εμπειρία για μένα και έκανε πολύ ευκολότερο τον εγκλιματισμό μας στη Βρετανία για τον Ricky και εμένα. Δεν ήμασταν σίγουροι τι να περιμένουμε, αλλά κάθε βδομάδα πηγαίναμε στα γήπεδα και το πάθος για το ποδόσφαιρο μου θύμιζε το σπίτι μου. Παίζουμε αλλιώτικο ποδόσφαιρο στην Αργεντινή, αλλά το πάθος είναι παρόμοιο», συμπλήρωσε ο «Ossie».

«Ossie»; Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Ardiles έγινε «σούπερ σταρ», καθώς συνεργάστηκε και εκτέλεσε με το pop duo, Chas & Dave και άλλους παίχτες της Tottenham, το «Ossie’s Dream», τεράστια επιτυχία των αρχών των 80’s στο Η.Β.. Και κάπως έτσι «εγένετο» ο… Ossie Ardiles! Επίσης συμμετείχε στην θρυλική ποδοσφαιρική ταινία «Escape to Victory», δίπλα στους Pele, Bobby Moore και Sylvester Stallone.

 

 

Πέρα από τις εξωγηπεδικές του επιτυχίες, ο Ossie Ardiles διέπρεψε και με την φανέλα των «Spurs». Ήταν κάτοικος του «White Hart Lane» για δέκα ολόκληρα χρόνια και στην πρώτη του θητεία κατέκτησε το FA Cup το 1981 και το 1982, το Charity Shield το 1981. Και τότε, από το πουθενά, το όνειρο του κατέρρευσε…

«Ήμουν συναισθηματικά κατεστραμμένος», θυμάται ο Ardiles «Ζούσαμε ήδη στην Αγγλία εδώ και μερικά χρόνια όταν ξέσπασε ο πόλεμος, γι αυτό είχα φτιάξει εκεί το σπίτι μου. Το αγάπησα και εξακολουθώ να το κάνω. Η Αγγλία είναι μια φανταστική χώρα. Όταν η Αργεντινή και η Βρετανία βρίσκονταν σε πόλεμο, ήταν σαν να παρακολουθώ δύο αδέλφια μου να μαλώνουν, ήταν φρικτό και τα πράγματα άλλαξαν για μένα στο γήπεδο επίσης».

Από το να θεωρείται ως ο αγαπημένος της εξέδρας και ένα cult σύμβολο της αγγλικής ποδοσφαιρικής κουλτούρας, η εικόνα του Ardiles άλλαξε. Δεν ήταν ακριβώς ο «νούμερο ένα δημόσιος εχθρός», αλλά στα μάτια πολλών έγινε σύμβολο της Αργεντινής και, ως τέτοιο, έγινε και στόχος για τους οπαδούς των αντίπαλων συλλόγων.

Η Tottenham αντιμετώπισε τη Leicester στο ημιτελικό του FA Cup μία ημέρα μετά την έναρξη του πολέμου και οι οπαδοί των «Αλεπούδων» πικάραν τον Ardiles (ο Villa δεν έπαιξε) τραγουδώντας «Αγγλία, Αγγλία, Αγγλία» κάθε φορά που άγγιζε την μπάλα.

 

Ardiles εναντίον του Tony Grealish της West Brom

 

«Από το να είμαι ευτυχισμένος, οι άνθρωποι με χλεύαζαν και δεχόμουν κάθε είδους λεκτική βία. Ήταν φρικτό για μένα, για τον Ricky και για τις οικογένειές μας. Ήταν μια δύσκολη στιγμή και αν δεν ήταν η υποστήριξη του συλλόγου και των οπαδών των “Spurs”, δεν είμαι σίγουρος πως θα καταφέρναμε να το αντιμετωπίσουμε. Τότε, δεν είχαμε γνώμη για τον πόλεμο. Δεν θέλαμε να δούμε τους συμπατριώτες μας να χάνουν τη ζωή τους. Είμαστε γεννημένοι Αργεντινοί, αλλά είχαμε βάλει τη Βρετανία στην καρδιά μας και βλέπαμε και τους εαυτούς μας ως Βρετανούς».

Η ανταπόκριση από τους οπαδούς της Tottenham, από την άλλη πλευρά, ήταν ασυνήθιστη καθώς τραγουδούσαν «Αργεντινή, Αργεντινή, Αργεντινή» για να υπερασπιστούν τον παίκτη τους.

 

O Ricardo Villa εισέρχεται στο White Hart Lane και η αγάπη του κόσμου για τους Αργεντινούς είναι εμφανής

 

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τι συνέβη εκείνο το απόγευμα», δήλωσε ο Ardiles.

Στους επόμενους αγώνες ανέβηκε και πανό στις εξέδρες του White Hart Lane, με την, αμφιλεγόμενη για την κοινή βρετανική γνώμη, φράση «Ardiles σου δίνουμε τα Φώκλαντ!». Αλλά η συμπαράσταση των οπαδών δεν αρκούσε. Ο Ardiles και ο Villa νιώθαν αμήχανα. Βρέθηκαν, αδίκως, στο κέντρο μιας τεταμένης πολιτικής κατάστασης. Η πίεση ήταν μεγάλη. Εκείνος ο ημιτελικός του κυπέλλου θα ήταν το τελευταίο του παιχνίδι του Ardiles με την φανέλα της Tottenham για εκείνη τη σεζόν. Αμέσως θα ταξίδευε με την Εθνική Αργεντινής για το Μουντιάλ του 1982, για να «ξεφύγει».

 

Ένα από τα επίμαχα πανό

 

Και για να εξομαλύνει και τις πιέσεις που δεχόταν από τα πάτρια εδάφη του. Στην Ισπανία, την διοργανώτρια χώρα του Παγκοσμίου Κυπέλλου, είχε δηλώσει:

«Δεν μπορώ ν’ αγωνίζομαι σε μια χώρα, που είναι σε πόλεμο με την δικιά μου»

Ο Villa από την άλλη θα έμενε στην Αγγλία, αλλά δεν θ’ αγωνιζόταν στον τελικό του FA Cup. Και σαν να μη έφταναν όλες αυτές οι ψυχολογικές κακουχίες, ο πόλεμος θα χτυπούσε ξανά την «πόρτα» της ζωής του «Ossie». Ο Jose Ardiles, ξάδερφος του διεθνή μέσου και υποσμηναγός της Πολεμικής Αεροπορίας της Αργεντινής, θα έβρισκε τραγικό θάνατο μετά από χτύπημα αγγλικού πολεμικού αεροσκάφους. Θα ήταν και ο πρώτος στρατιώτης που θα σκοτωνόταν στον Πόλεμο των Φώκλαντ.

 

Ο Capitán José Leónidas Ardiles, ξάδερφος του Osvaldo Ardiles

 

Μετά την πανωλεθρία που έζησε η Αργεντινή στο Μουντιάλ του ’82 και το βέτο από την βρετανική κυβέρνηση, ο Ardiles δεν επιθυμούσε να γυρίσει στην Αγγλία. Αναζήτησε άλλη ομάδα και η Paris Saint-Germain του παρείχε «άσυλο». Αλλά εκεί έζησε δώδεκα απογοητευτικούς μήνες.

 

Ο «Ossie» με την φανέλα της Παρί

 

«Το μυαλό μου δεν ήταν εκεί με ό,τι συνέβαινε ή είχε συμβεί, δεν μπορούσα να βρω τη φόρμα μου. Το Παρίσι είναι μια υπέροχη πόλη, αλλά μου έλειπε το Λονδίνο. Το γαλλικό ποδόσφαιρο ήταν τόσο διαφορετικό από το αγγλικό. Δεν έπαιζαν με τον ίδιο ρυθμό και η ατμόσφαιρα δεν ήταν η ίδια στα παιχνίδια. Ο φίλαθλος κόσμος ήταν πολύ καλός με εμένα, αλλά ποτέ δεν πήγε όπως ήλπιζα».

Ένα χρόνος, σε κάθε ζωή, είναι πολύς χρόνος, αλλά αυτή ήταν μια εξαιρετικά απελπιστική περίοδος για τον Ardiles. Ωστόσο, επέστρεψε στο White Hart Lane για την σεζόν 1983/84, όταν οι «Spurs» θα σήκωναν το κύπελλο UEFA. Ο μικροκαμωμένος μέσος ήρθε από τον πάγκο στο δεύτερο σκέλος του τελικού, όπου οι «Spurs» νίκησαν την Anderlecht με 4-3 στα πέναλτι, με την παράταση να έβρισκε το σκορ στο 2-2.

Καθώς κρατούσε το Κύπελλο UEFA ψηλά, ο Ardiles έβαλε ένα τέλος σε ένα θορυβώδες κεφάλαιο της ζωής του. Το ποδόσφαιρο, ένα «τονωτικό φάρμακο» για τις ανησυχίες εκτός χορταριού, δεν λειτούργησε αποτελεσματικά με αυτόν τον ρόλο για τον ίδιο, καθώς οι χλευασμοί του παρελθόντος από τις εξέδρες σημάδεψαν την κατάσταση του νου του, αλλά τώρα, με ένα μετάλλιο γύρω από το λαιμό του, ο θρύλος των «Σπιρουνιών» ήταν σε θέση να προχωρήσει.

 

Ο Ardiles με το Κύπελλο UEFA

 

Στον αγώνα προς τιμήν του το 1986, είδαμε τον Diego Maradona να φοράει μια φανέλα της Tottenham, μια διαχρονική εικόνα που πολλοί οπαδοί θυμούνται με αγάπη. Ο Ardiles θ’ αγωνιζόταν στο White Hart Lane μέχρι το 1988, αν και το ’87 ήταν παίκτης/προπονητής για ένα μήνα. Θα συνέχιζε την καριέρα του στις Blackburn Rovers, Queens Park Rangers, Ft. Lauderdale Strikers και Swindon Town, ενώ μετά θα προπονούσε αμέτρητες ομάδες όπως η Newcastle, η West Bromwich Albion, η Tottenham Hotspur, η Racing Club, η Huracan, η Croatia Zagreb και η…  Yokohama F. Marinos. Επίσης θα «χριζόταν» επίσημος πρεσβευτής της Tottenham, ενώ στις 7 Φεβρουαρίου του 2008, μαζί με τον Ricardo Villa, θ’ ανέβαινε στο Hall of Fame του λονδρέζικου συλλόγου, μετά από 221 εμφανίσεις και 16 γκολ.

 

Ο Maradona με την φανέλα της Tottenham!

 

Κι ενώ το πολυτάραχο παρελθόν του φαινόταν να μένει στο… παρελθόν, η μοίρα έπαιξε πάλι τα μυστήρια παιχνίδια της. Τον Ιανουάριο του 2014, στο πλαίσιο των ιστορικών ντοκιμαντέρ του ESPN «30 on 30», που ασχολούνται με αθλητικά θέματα και πόσο επηρέασαν ή επηρεάστηκαν από πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα, μαζί με τον συμπαίκτη του στην Tottanham, Ricardo Villa, πάτησαν στα εδάφη κάποιων νήσων, που επηρέασαν όσο τίποτα άλλο τις ζωές τους, Στις Νήσους Φώκλαντ φυσικά. Και εκεί, οι «δαίμονες» που πριν πολλές δεκαετίες τους καταδίωξαν, ξύπνησαν από τον «λήθαργο του χρόνου». Ενεπλάκησαν σε αυτοκινητιστικό ατύχημα στην πρωτεύουσα του αρχιπελάγους, το Στάνλεϋ. Ευτυχώς υπέστησαν ελαφρά τραύματα στο ατύχημα, αλλά απαιτήθηκαν πάνω από 20 ράμματα στο κεφάλι του «Ossie».

 

Φωτογραφίες από το τρακάρισμα των Αργεντινών παλαιμάχων στα Φώκλαντ

 

To ποδόσφαιρο και η πολιτική συνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται. Από τη γέννηση του πρώτου. Η περίπτωση του Osvaldo César Ardiles ήταν και θα είναι ένα από τα πιο τρανά παραδείγματα.