Τα «κλικ» που πέρασαν στην αιωνιότητα

Είναι στιγμές που οι φωτογράφοι, πατώντας το κουμπί της κάμερας τους, αποθανατίζουν σε ένα «κλικ» ατόφια ποδοσφαιρική ιστορία.

Κάτι που πάντα θεωρούσα μαγικό στην τέχνη της φωτογραφίας είναι η διακριτικότητα της σε συνδυασμό με τη δύναμη της. Όταν δεις μια φωτογραφία, δεν είναι βέβαιο ότι θα θαυμάσεις την τεχνική ή το τάιμινγκ, ούτε ότι θα εκτιμήσεις τον φωτισμό. Ειδικά, δε, σε μη στατικά θέματα φωτογραφίας, όλα τα παραπάνω πάνε περίπατο στο μέσο και μη εκπαιδευμένο μάτι. Είναι μια μορφή τέχνης που δεν σου επιβάλλει να εκτιμήσεις την ικανότητα του δημιουργού της, αρκει αυτό που θα σου προβάλλει το «κλικ» του να σε καθηλώσει.

Γιατί η φωτογραφία έχει δύναμη. Δεν είναι απλά «μια εικόνα, χίλιες λέξεις». Μια καλή εικόνα μπορεί να μείνει στη συλλογική μνήμη ως κάτι iconic, καταγράφοντας, ή δημιουργώντας για άλλους, ιστορία με το περιεχόμενο της. Έχουν υπάρξει πολλές τέτοιες εικόνες στον κόσμο του αγγλικού ποδοσφαίρου και όλες κρύβουν από πίσω τους κάτι το μοναδικό. Κάποιες έχουν «πιάσει» την στιγμή, κάποιες άλλες έχουν περισσότερο παρασκήνιο, αλλά όλες ξεκινούν από εκείνο το μαγικό «κλικ», που ακούστηκε από μια φωτογραφική μηχανή.

Ο καθένας σίγουρα έχει στο μυαλό του τη δικιά του συλλογή από εμβληματικές φωτογραφίες, γι’ αυτό και σίγουρα κάποιες θα λείπουν. Αυτές που ακολουθούν είναι οι πιο χαρακτηριστικές για εμάς, με την όποια (ενδιαφέρουσα ή μη) ιστορία κρύβουν από πίσω τους.

Το γκολ του Ντέιβιντ Μπέκαμ στην πρεμιέρα της σεζόν 1996/97
κλικ αγγλικό ποδόσφαιρο

Όποιος (αν υπάρχει κάποιος δηλαδή) δεν έχει δει το ντοκιμαντέρ του Netflix για τον Ντέιβιντ Μπέκαμ, καλά θα κάνει να το δει. Η πρώτη σημαντική αναφορά στην καριέρα του γίνεται με το γκολ που τον καθιέρωσε στην συνείδηση των φιλάθλων ως κάτι το ξεχωριστό. Η φωτογραφία του με αυτόν τον εξαιρετικά απλό πανηγυρισμό, συνυπολογίζοντας πάντα το τι είχε κάνει δευτερόλεπτα πριν, έκανε τον γύρο του κόσμου τότε και έχει μείνει ως μια από τις πλέον εμβληματικές εικόνες της Πρέμιερ Λιγκ.

Για την ιστορία, ήταν το εναρκτήριο παιχνίδι της σεζόν 1996/97 και ο Μπέκαμ ήταν μόλις 21 ετών. Έχοντας μόλις μία χρονιά στην «πλάτη» του ως βασικός στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, με το ρολόι να δείχνει το 90ο λεπτό, η ομάδα του προηγείτο στο σκορ με 2-0 επί της Γουίμπλεντον. Τότε ήταν που συνέβη… μαγεία. Σε μία διεκδίκηση της μπάλας στο μισό της Γιουνάιτεντ, η μπάλα φτάνει στον ΜακΚλέρ που τη δίνει στον Μπέκαμ κι αυτός χτυπάει τη μπάλα λίγο πίσω από τη γραμμή του κέντρου. Με μία καλά υπολογισμένη πορεία, καταλήγει στα δίχτυα και μας δίνει ένα εξαιρετικό στιγμιότυπο. Δευτερόλεπτα μετά ο «Μπεκς» απλά να σηκώνει τα χέρια του, έχοντας πετύχει το -ψηφισμένα- καλύτερο γκολ της εναρκτήριας ημέρας στην ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ!

Ο ματωμένος Τέρι Μπούτσερ
τέρι μπούτσερ

Πάμε τρία χρόνια πίσω στον Σεπτέμβριο του 1989 και στην αναμέτρηση μεταξύ Σουηδίας και Αγγλίας για τα προκριματικά του Μουντιάλ του 1990. Το παιχνίδι έληξε 0-0 και ο βαθμός αυτός βοήθησε τα «Τρία Λιοντάρια» να βρεθούν στα γήπεδα της Ιταλίας την επόμενη χρονιά, αλλά όλα αυτά είναι… άνευ σημασίας. Αν μια εικόνα «φωνάζει» αγγλικό ποδόσφαιρο της εποχής, αυτή είναι ο Τέρι Μπούτσερ γεμάτος αίματα και με βλέμμα τρελού να φοράει περήφανα το εθνόσημο -κι έναν επίδεσμο στο κεφάλι- στο τέλος του αγώνα.

Το τι έγινε εκεί δεν ήταν κάτι ιδιαίτερο. Στο πρώτο ημίχρονο ο Μπούτσερ συγκρούστηκε με τον Σουηδό επιθετικό Τζόνι Έκστρομ και χτύπησε στο κεφάλι. Του παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες, αλλά η αιμορραγία δεν έλεγε να σταματήσει, αφού ο Άγγλος αμυντικός απομάκρυνε με κεφαλιές τα συνεχή γεμίσματα της αντίπαλης ομάδας. Στο ημίχρονο ο γιατρός δοκίμασε να του κάνει ράμματα χωρίς μεγάλη επιτυχία και ο Μπομπ Ρόμπσον απλά του είπε «σήκω και πάτα το» (σε ελεύθερη απόδοση). Ο Μπούτσερ των 193 εκατοστών συνέχισε έτσι να κάνει του κεφαλιού του, με αποτέλεσμα να βοηθήσει την Αγγλία να πάρει τον βαθμό, να γίνει ένας καλτ ήρωας και να κοιμηθεί περίπου 12 ώρες σερί λόγω της ζαλάδας, που είχε μετά το μάτς!

Ο ίδιος δήλωσε το 2015 πως «αν είχε τα δικαιώματα αυτής της φωτογραφίας, τώρα θα ήταν εκατομμυριούχος». Βέβαια, δεν είναι ότι αυτή η εμφάνιση δεν τον βοήθησε να κερδίσει κάτι. Συγκεκριμένα, μια χορηγία από τη μάρκα απορρυπαντικού Radion, η οποία του έδωσε σκόνη πλυσίματος ρούχων για έξι μήνες. Κάτι που εικάζουμε ότι του χρειάστηκε, ειδικά για την αιματοβαμμένη εμφάνιση εκείνης της ημέρας.

Όταν ο Βίνι Τζόουνς «συνέθλιψε» την περηφάνια του Πολ Γκασκόιν
κλικ αγγλικό ποδόσφαιρο

Αν κάποιος ρωτούσε πώς ήταν το αγγλικό πρωτάθλημα πριν την Πρέμιερ Λιγκ και έπρεπε να δείξεις μια φωτογραφία και μόνο, θα έπρεπε να ήταν αυτή. Η έκφραση και των δύο πρωταγωνιστών του στιγμιότυπου είναι αντιπροσωπευτική όχι μόνο του χαρακτήρα και της ιδιοσυγκρασίας τους, αλλά και της σκληρότητας που χαρακτήριζε το εγχώριο ποδόσφαιρο πριν τη δεκαετία του ’90.

Είναι Φεβρουάριος του 1988 και η Νιουκάστλ παίζει με την -μετέπειτα κυπελλούχο Αγγλίας – Γουίμπλεντον. Ο Βίνι Τζόουνς έχει την ευθύνη να μαρκάρει τον πιο ταλαντούχο παίκτη της γενιάς του και συνάμα έναν από τους πιο τρελούς, με οποιαδήποτε έννοια θέλει κανείς να το δει. Κατά τη διάρκεια του ματς, ο Πολ Γκασκόιν επιδίδεται σε trash talking με τον αντίπαλό του, μέχρι που κάποια στιγμή τον προκαλεί σε μια εκτέλεση φάουλ. Ο Τζόουνς αντιδρά με έναν τρόπο που ίσως και να μοιάζει φυσικός για την περσόνα του, πιάνοντας τα… αμελέτητα του «Γκάζα» και κρατώντας τα σφιχτά για αρκετή ώρα. Το αποτέλεσμα ήταν η συγκεκριμένη, επική φωτογραφία, βγαλμένη από ταινία!

Στο τέλος του ματς, κι ενώ στα αποδυτήρια της Γουίμπλεντον όλοι έλεγαν στον Τζόουνς ότι έκανε εξαιρετική δουλειά στο να περιορίσει τον Γκασκόιν (τόσο με τη λαβή στον ανδρισμό του, όσο και με το μαρκάρισμά του), ένας φροντιστής μπαίνει στα αποδυτήρια της ομάδας και του δίνει ένα τριαντάφυλλο. Του λέει ότι το έστειλε ο «Γκάζα», συνεχίζοντας το πικάρισμα με έναν τρόπο που μόνο αυτός θα μπορούσε. Ο Τζόουνς ζήτησε στον φροντιστή να περιμένει και του έδωσε ένα… πιγκάλ να δοθεί στον Γκασκόιν ως «ευχαριστώ»!

Η ιστορία θα μπορούσε να τελειώσει εκεί, αλλά φυσικά δεν έγινε έτσι. Λίγο μετά τη μεταγραφή του Γκασκόιν στην Τότεναμ, ο Τζόουνς τον προσκάλεσε σπίτι του για να κάνουν σκοποβολή με όπλα. Μετά από κάποια ώρα και αρκετά πήλινα περιστέρια θρυμματισμένα στο πάτωμα, ο φιλοξενούμενος γυρνάει την κάννη του όπλου στον οικοδεσπότη και του λέει με χαρακτηριστική αφέλεια: «Τα πάω καλά σε αυτό;». Ο Τζόουνς και όσοι ήταν εκεί έπεσαν στο πάτωμα και έβριζαν τον Γκασκόιν, ενώ του έλεγαν να σημαδέψει αλλού. Και τότε ήρθε η πληρωμένη απάντηση: «Γιατί δεν έρχεσαι να μου πιάσεις τα αρ@@δια τώρα;». Κάπως έτσι οι δύο τους έγιναν καλοί φίλοι και «ένωσαν» την καλώς εννοούμενη τρέλα τους.

Η γέννηση του «Fergie Time»
fergie time

Είμαστε στη σεζόν 1992/93. Βρισκόμαστε στην 37η αγωνιστική της πρώτης σεζόν της Πρέμιερ Λιγκ, με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να παίζει εναντίον της Σέφιλντ Γουένσντεϊ. Η Άστον Βίλα βρίσκεται στην κορυφή της βαθμολιγίας πριν ξεκινήσει το ματς με 67 βαθμούς, και ακολουθούν η Γιουνάιτεντ με 66 και η Νόριτς με 65, που έχει και δύο παιχνίδια περισσότερα. Το πρωτάθλημα τότε είχε 42 αγωνιστικές, με τις δύο ομάδες να κονταροχτυπιούνται για όλη τη σεζόν.

Ο σύλλογος του Σέφιλντ προηγείται με 0-1 και το ρολόι δείχνει το 86ο λεπτό. Σε περίπτωση ήττας της Γιουνάιτεντ και νίκης της Βίλα, η υπόθεση-τίτλος θα γινόταν εξαιρετικά δύσκολή για το σύνολο του Άλεξ Φέργκιουσον. Άλλωστε έψαχνε το πρώτο της πρωτάθλημα μετά από 26 ολόκληρα χρόνια. Κάπου εκεί αναλαμβάνει ο Στιβ Μπρους. Ισοφάριζει και δίνει ελπίδα στους οπαδούς, που δεν περίμεναν τη συνέχεια. Στο 96ο λεπτό Ο Γκάρι Πάλιστερ κάνει μια σέντρα από τα δεξιά, ο Μπρους πετάγεται και σκοράρει, δίνοντας τη νίκη σε ένα παιχνίδι-κλειδί στη σεζόν για να εξασφαλίσει τον τίτλο!

Αυτά τα δύο γκολ ήταν τα πρώτα που ξεκίνησαν ή και καθιέρωσαν το περιβόητο «Fergie Time», δηλαδή τέρματα στα τελευταία λεπτά του αγώνα, κάτι που η Γιουνάιτεντ επανέλαβε πολλάκις τα επόμενα χρόνια. Ο Μπρους το έκανε πρώτος και πανηγύρισε, βλέποντας τον «Φέργκι» να πηδάει από την χαρά του και τον Μπράιαν Κιντ να ορμάει στο γήπεδο πριν καταλήξει στα γόνατα με τις γροθιές στον ουρανό, σε μια άλλη iconic στιγμή του αγγλικού ποδοσφαίρου.

Ο Γουέιν Μπριτζ «σκοτώνει» με τα μάτια τον Τζον Τέρι
κλικ αγγλικό ποδόσφαιρο

Είμαστε στο 2010. O Γουέιν Μπριτζ έχει τερματίσει τη σχέση του με το μοντέλο από τη Γαλλία, Βανέσα Περονσέλ, με την οποία έχουν και ένα παιδί μαζί. Ο Άγγλος αριστεροπόδαρος αμυντικός αγωνιζόταν στην Τσέλσι έως και τον Ιανουάριο του 2009, όντας από τους βασικούς παίκτες της τα προηγούμενα χρόνια. Τότε πήρε μεταγραφή για τη Μάνστεστερ Σίτι, πιθανότατα για λόγους που ήρθαν μετά στην επιφάνεια.

Το 2010 τα ταμπλόιντ έφεραν στο φως πως ο πρώην συμπαίκτης του και αρχηγός του στους «Μπλε», Τζον Τέρι, διατηρούσε σχέσεις με την Περονσέλ, παρότι και ο ίδιος παντρεμένος. Οι σχέσεις αυτές θεωρητικά ξεκίνησαν σχεδόν παράλληλα με τον χωρισμό του ζευγαριού, κάτι που τα μέσα «μετέφρασαν» ως τον πραγματικό λόγο που ο Μπριτζ αποχώρησε από το Λονδίνο. Το μίσος μεταξύ τους ήταν έκδηλο, με αποκορύφωμα την απόσυρση του Μπριτζ από την εθνική όσο ο Τέρι έπαιζε ακόμα σε αυτήν. Ακόμα κι αν ο Καπέλο καθαίρεσε τον δεύτερο από αρχηγό, το περιστατικό ποτέ δεν ξεπεράστηκε και ο πληγωμένος αριστερός μπακ δεν φόρεσε ξανά τη φανέλα με το εθνόσημο.

Το συγκεκριμένο συμβάν ήταν ίσως το πρώτο τέτοιου βεληνεκούς, που σχετιζόταν με την απρεπή συμπεριφορά του Τέρι απέναντι σε συμπαίκτες και αντιπάλους, με διάφορα άλλα περιστατικά που συνέβησαν τα επόμενα χρόνια να ενισχύουν αυτή την πεποίθηση. Η συγκεκριμένη φωτογραφία έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως για… κωμικούς σκοπούς (με την ποιότητα του χιούμορ να είναι τουλάχιστον συζητήσιμη) και ίσως συνοψίζει την ατάκα του Μπριτζ για την καριέρα του: «Είναι πραγματικά λυπηρό πως έμεινα στην ιστορία επειδή δεν έδωσα το χέρι σε έναν άνθρωπο που μου φέρθηκε άσχημα και όχι γιατί έπαιξα ποδόσφαιρο».