Η ανακοίνωση για την πραγμάτωση της European Super League έπιασε πολλούς… απροετοίμαστους. Από που προέκυψε, γιατί να γίνει κάτι τέτοιο, καταστρέφει το άθλημα κλπ. Έχουν γραφτεί από πάρα πολλούς αυτά, και κάθε άλλο παρά σύμφωνος είμαι με μια τέτοια διοργάνωση, για την ώρα. Ωστόσο, πρέπει να πούμε πως και η πλευρά των UEFA και FIFA, έχουν δώσει τα δικά τους δικαιώματα, τόσο ώστε να προχωρήσουν οι ομάδες στη δημιουργία αυτής της διοργάνωσης, ή έστω και στην απειλή δημιουργίας της.
Οι συζητήσεις και οι ζυμώσεις για την πραγμάτωση αυτής της λίγκας, λαμβάνουν χώρα το λιγότερο εδώ και μια δεκαετία. Οι μεγάλες ομάδες είχαν αρκετά παράπονα από την αντιμετώπιση που είχαν, δρώντας κυρίως σαν «κακομαθημένα» παιδάκια. Άλλωστε, η τάση των ευρωπαϊκών ομάδων στον ελιτισμό έχει γιγαντωθεί τα τελευταία χρόνια, με τα μεγέθη μικρών και μεγάλων, να αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσά τους.
Ωστόσο, μη βγάλουμε τις UEFA και FIFA… αγίες! Και οι δυο έχουν κάνει πολυάριθμα και σημαντικά λάθη ανά τα χρόνια, τα οποία έχουν παίξει και σημαντικό ρόλο στην όξυνση των διαφορών. Ας κάνουμε μια αναφορά πρώτα στο οικονομικό μέρος, στο οποίο έχει χαθεί ο έλεγχος. Εδώ και δέκα χρόνια, η UEFA έχει θεσπίσει το Financial Fair Play, έναν οργανισμό με στόχο τον έλεγχο εσόδων κι εξόδων κάθε ομάδας, ώστε να μην ξοδεύουν αλόγιστα ποσά, ή να καταλήγουν να χρωστούν πολλά. Κάθε ομάδα, μάλιστα, θα ελεγχόταν βάση αυτού, κι αν ξέφευγε απ’ τον «μπούσουλα» που είχε τεθεί, θα τιμωρούταν με πρόστιμα ή απαγόρευση μεταγραφών. Ο έλεγχος, ωστόσο, χάθηκε. Ομάδες που την πλήρωσαν, μέχρι και με απαγόρευση μεταγραφών, ναι μεν υπήρξαν. Αλλά μέχρι και ο πιο αδαής, ρίχνοντας μια πρόχειρη ματιά σε μεταγραφικές δαπάνες των Manchester City και Paris Saint-Germain, κατανοεί πως ο κανονισμός, μάλλον δεν ήταν για όλους. Ή πως το καλό παράδειγμα δινόταν, τιμωρώντας την Barcelona και την Chelsea , αλλά για διαφορετικούς λόγους. Γενικά εκεί, κάπως χάθηκε η μπάλα. Και μην κοιτάξουμε μακριά, παρά στα «κοντά» μας, βρίσκουμε ξανά παραδείγματα διαφορετικής μεταχείρισης. Ο Παναθηναϊκός έλαβε ποινή απαγόρευσης συμμετοχής στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, λόγω ακανόνιστων χρεών. Την ίδια ώρα, οι ομάδες της γειτονικής Τουρκίας έχουν εξίσου μεγάλα χρέη, αλλά μόνο η Besiktas την πλήρωσε, με έναν μικρό, μονοετή αποκλεισμό.
Στο οικονομικό κομμάτι, οι ομάδες έχουν και την εξής απαίτηση, τη συνεχόμενη αύξηση των εσόδων. Απαίτηση η οποία ικανοποιούταν, τα έσοδα ανά χρόνο αυξάνονταν, όμως ο COVID-19 άλλαξε τα πράγματα. Ιδιαίτερα με τα ελλείμματα που προέκυψαν λόγω της πανδημίας, η ανάγκη για έσοδα αυξήθηκε πολύ παραπάνω. Επομένως, η European Super League, ίσως να είναι κι ένα μέτρο πίεσης, για αύξηση εσόδων. Εκτός αυτού, οι μεγάλες ομάδες έχουν κι ένα «κόμπλεξ» με τις μικρότερες. Γιατί με κάθε νίκη τους δηλαδή, να παίρνουν ακριβώς το ίδιο ποσό με εμάς; Γιατί να κάνουν και το Conference, για να πάρουν λεφτά και μικρότερες ομάδες, ή να κάνουν πορείες, λεφτά που κανονικά βρίσκονταν στον προϋπολογισμό του Champions League. Άλλωστε και οικονομικά, μέσω European Super League, οι ομάδες όχι μόνο θα καλύψουν τις «τρύπες» που προέκυψαν λόγω πανδημίας, αλλά θα εκτοξεύσουν και τα έσοδά τους.
Οι μεγαλύτερες ομάδες ζητούν υψηλότερα έσοδα, δικαίως ή μη στην κρίση του καθενός, μιας και βρίσκονται χρόνια στην ελίτ κι ουσιαστικά δίνουν «αίμα» σε Champions League και Europa League. Άσε που, καθαρά για οικονομικούς και «μαρκετίστικους» λόγους, τους συμφέρουν βδομαδιάτικα μεγάλα ματς, παρά πχ. ένα παιχνίδι με την Krasnodar ή την Basaksehir. Αλλά πόσα πια να πάρουν; Κι εδώ έρχεται μια μεγάλη ευθύνη της UEFA, και της FIFA, που ως διοργανώτριες αρχές, επέτρεψαν στις ομάδες να μεγαλώσουν το «εγώ» τους, εις βάρος τους.
Ένα άλλο σοβαρότατο, κατά την άποψή μου, μέτρο, το οποίο έχει στεφθεί μέχρι στιγμής με αποτυχία, είναι αυτό του VAR. Το VAR δημιουργήθηκε για να προσφέρει απόλυτη δικαιοσύνη στα εγχώρια και ευρωπαϊκά παιχνίδια, και σαν εργαλείο τεχνολογίας μπορεί να βοηθήσει στα μέγιστα, ώστε να αποφευχθούν διαιτητικές αδικίες, σε βάρος ομάδων. Οι άνθρωποι που διαχειρίζονται το VAR, όμως, έχουν αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα. Σε κάθε λίγκα ή διοργάνωση διαφορετική, βλέπουμε κάθε διαιτητή, ή υπεύθυνο στο VAR, να διαχειρίζεται φάσεις με διαφορετικό τρόπο. Έτσι, καταλήγουμε κι εμείς να μην ξέρουμε πότε ο διαιτητής κάνει σωστά τη δουλειά του και πότε όχι, μιας και πρακτικά δεν βλέπουμε ξεκάθαρη εφαρμογή των κανονισμών. Κι όταν ορισμένες φάσεις οδηγούν και σε τραυματισμούς παικτών, αλλά η φάση μετρά ως μη γενόμενη λόγω κάποιας προηγούμενης παράβασης, ή ο,τιδήποτε αντίστοιχο, ε δεν θέλει και πολύ ώστε ο κόσμος να ταχθεί κατά αυτού. Προσωπικά, είμαι υπέρ του VAR, αλλά μια λογική απαίτηση για τη χρήση του, είναι να πραγματοποιείται σωστά απ’ όλους, παντού. Πράγμα που δε γίνεται, το σύστημα αυτό έχει αποκτήσει πολλούς πολέμιους και η έλλειψη εποπτείας από την UEFA είναι πολύ άσχημη και εδώ.
Μεγάλο πλήγμα στην εικόνα της UEFA, καθώς και της FIFA, αποτελούν πια οι διεθνείς αγώνες, με τρανότερο παράδειγμα το Nations League, καθώς και το ότι πλέον σε κάθε διεθνές παράθυρο, οι ομάδες μπορεί να έχουν και τρεις αγώνες, αντί δυο, σε διάστημα λιγότερο των οκτώ ημερών. Αλήθεια, το Nations League βλέπετε να έχει προσθέσει ανταγωνισμό στο διεθνές ευρωπαϊκό στερέωμα, που ήταν και ο αρχικός στόχος για τη θέσπισή του; Ή μήπως αποτελεί μια αχρείαστη διοργάνωση, που πολλοί δεν κατανοούν και το πως δουλεύει, κι απλά δίνει κάποιες θέσεις παραπάνω στο Euro; Βλέπετε λογικά τα τρία παιχνίδια σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, μεσούσης της σεζόν, για τις εθνικές ομάδες, ή βλέπετε σαν κι εμένα πολλούς παίκτες να ζορίζονται πολύ, καθώς και οι υποχρεώσεις των συλλόγων είναι πια βαρύτατες;
Κι άντε, ας πούμε έστω ότι οι ομάδες έχουν δίκιο γι’ αυτά που γκρινιάζουν, για τα οικονομικά, για τα διαιτητικά, κ.ο.κ. Η UEFA, θα πάρει το καλό παράδειγμα από τη FIFA; Της οποίας ο αντιπρόεδρος έλαβε δια βίου αποκλεισμό από τα ποδοσφαιρικά δρώμενα, κατηγορούμενος για δωροδοκίες; Θα πάρει το καλό παράδειγμα, την ώρα που τρία μουντιάλ σε διάστημα λιγότερο από δέκα χρόνια (Βραζιλία 2014, Ρωσία 2018, Κατάρ 2022), ανατέθηκαν με συμφωνίες «κάτω απ’ το τραπέζι», ενώ τα δυο είχαν αναρίθμητους νεκρούς στα εργοτάξια των γηπέδων, και πόσο κόσμο ακόμα να εργάζεται με μισθούς δυσανάλογους της εργασίας τους, σε συνθήκες απάνθρωπες; Ή μήπως θα δοθούν λύσεις με μια καμπάνια χρόνων, όπως το «Say No to Racism»; Μια καμπάνια που, όσο σωστή κι αν είναι κι όσο κι αν συμφωνούμε, δεν έχουμε δει να εφαρμόζεται. Εβδομάδα παρά εβδομάδα έχουμε περιστατικά ρατσιστικής συμπεριφοράς στα ευρωπαϊκά γήπεδα, και πριν λίγες ημέρες και στο Europa League, και δεν άνοιξε ρουθούνι! Κι αυτά είναι μονάχα λίγα παραδείγματα απ’ όσα μπορούμε να προσθέσουμε, με τον κατάλογο σφαλμάτων της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου να μεγαλώνει. Αυτά γιατί τα αναφέρω;
Σύμφωνος με τη δημιουργία της European Super League δεν είμαι. Κι αν δούμε τα αντίστοιχα γεγονότα στο μπάσκετ, πρόκειται ξεκάθαρα για παράδειγμα προς αποφυγή. Αλλά, πρέπει να ρωτήσουμε τους εαυτούς μας και το εξής. Η UEFA και η FIFA, πράττουν τα δέοντα; Προστατεύουν πράγματι τις ομάδες και τους παίκτες; Τις διοργανώσεις και τις χώρες; Υπάρχει μια καθαρή, ποδοσφαιρική γραμμή που ακολουθείται, ή έχει «ριζώσει» το οικονομικό και το πολιτικό συμφέρον στο χώρο αυτό;
Κι αντίστοιχα, τέτοιες συμπεριφορές, περνούν και στις εγχώριες ομοσπονδίες. Αν η FIFA και η UEFA δε δίνουν τη πρέπουσα σημασία, γιατί η FA, η ΕΠΟ, για παράδειγμα, να φροντίσουν κατάλληλα τις διοργανώσεις και τις ομάδες τους; Γιατί να δώσουν την πρέπουσα σημασία στο σωστό καταρτισμό των διαιτητών, ενώ στις πιο πάνω διοργανώσεις πολλοί δεν ξεχωρίζουν τι είναι σωστό και τι όχι; Γιατί να αντιμετωπίζουν ισότιμα κάθε ομάδα, ενώ ξεκάθαρα οι από πάνω έχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά, κάνοντας μερικά χατίρια των πλουσίων και «κατακεραυνώνοντας» τους φτωχούς; Το ποδόσφαιρο είναι μια αλυσίδα η οποία εδώ και πολύ καιρό έχει σκουριάσει. UEFA και FIFA φρόντιζαν να την περνούν ένα χέρι χρώμα για να φαίνεται πιο όμορφη. Έλα όμως που οι υπόλοιποι, όσο περνάει ο καιρός, καταλαβαίνουν ότι η αλυσίδα γίνεται όλο και χειρότερα, και μπορούν να το εκμεταλλευθούν προς όφελός τους.
Κυρίως, για μένα, η UEFA αντιμετωπίζει προβλήματα. Η FIFA, αν προβλέπω σωστά, θα βγει κερδισμένη, καθώς η αξία των Παγκοσμίων Κυπέλλων θα ανέβει, ενώ δεν αποκλείεται η ESL να «ανακατευτεί» εν καιρώ και με ομάδες απ’ τις υπόλοιπες ηπείρους, σε περίπτωση που προχωρήσει. Και θα γεμίσουν περισσότερο κι οι τσέπες της FIFA, αφού για Euro, Champions και Europa League, τα κύρια οφέλη και δη οικονομικά ήταν της UEFA. Πόσα θα χάσει από εκεί η ευρωπαϊκή ομοσπονδία; Ή μάλλον, με τα καμώματα των «12 μεγάλων της Ευρώπης», πόσα καταλήγουν να κερδίζουν οι ομάδες;
Έχω τους ενδοιασμούς μου, για να πω την αλήθεια, στο αν πράγματι θα δημιουργηθεί αυτή η λίγκα, ή απλά αποτελεί μέτρο πίεσης των μεγαλύτερων ομάδων για καλύτερη οικονομική μεταχείριση. Αν γίνει, θα υπάρξει σίγουρα ένα τεράστιο «ντόμινο» εξελίξεων, το οποίο θα επηρεάσει έντονα το ποδόσφαιρο. Οι παραιτήσεις επί παραιτήσεων πάντως, μετά και τις σφόδρα αρνητικές αντιδράσεις του κόσμου, με κάνουν να πιστεύω πως ίσως δεν ήταν το ζητούμενο πράγματι η δημιουργία της ESL. Πολύ περισσότερο, όμως, ένα οικονομικό «τρικ» για να κερδίσουν οι ομάδες παραπάνω έσοδα, έσοδα σημαντικά, που έχασαν ελέω πανδημίας. Και ποιος ξέρει, τι άλλο.
Και αν γίνει η διοργάνωση, μελλοντικά, θεωρώ πως οι δυο πλευρές θα βρουν μια συμβιβαστική λύση, μιας και τα λεφτά είναι πολλά και δεν παρομοιάζονται με τις καταστάσεις που υπήρξαν στο μπάσκετ, προ εικοσαετίας. Στις εθνικές ομάδες και τα εγχώρια πρωταθλήματα θα γίνουν κάποιες παραχωρήσεις, θα υπάρξουν γενικότερα κάποιες αλλαγές ώστε να μην καταστραφεί το ποδοσφαιρικό προϊόν. Ας έχουμε καλά στο νου μας πάντως, είτε είμαστε υπέρ είτε κατά της λίγκας, ότι ακόμα κι αν UEFA (πρωτίστως) και FIFA (δευτερευόντως) δουν τη λίγκα να μην πραγματοποιείται, θα έχουν σίγουρα χάσει πολλά. Είτε μιλάμε για το επικοινωνιακό κομμάτι, είτε για το οικονομικό, είτε για το διοικητικό, πλέον κουμάντα κάνουν οι ομάδες.
Υ.Γ. Το ενδεχόμενο αυτής της λίγκας, μετρά πραγματικά πάνω από δεκαετία. Κάθε τρεις και λίγο, οι σύλλογοι το χρησιμοποιούσαν ως μοχλό πίεσης, για να περάσουν αυτά που ήθελαν. Ανικανοποίητοι δεν έμεναν, αλλά απ’ ότι φαίνεται, μόνο αδύνατη δεν είναι η δημιουργία της ESL, πια. Αν δε γίνει τώρα, μην τη ξεγράψουμε.
Υ.Γ. 2. Ακόμα και οι κυρώσεις, με τις οποίες απειλήθηκαν οι ομάδες, ήταν «κενές», δεν είχαν δηλαδή κάποια νομική υπόσταση. Αυτό δείχνει και την αίσθηση δύναμης που διακατέχει την UEFA, αίσθηση καθώς απ’ ότι φάνηκε ξανά, οι ομάδες έχουν την πραγματική δύναμη. Δεν είδαμε ακόμα, για τι είναι πραγματικά ικανές οι ομάδες.
Υ.Γ. 3. Όχι και against modern football, που το διατυμπανίζουν όλοι. Τόσα εκατομμύρια παίζονται στο ποδόσφαιρο και στις ομάδες πρώτων κατηγοριών, μην τρελαθούμε, τώρα μας έπιασε η πρεμούρα; Αφήστε που, μετά και τις πρώτες φήμες, οι μετοχές των ομάδων είχαν ραγδαία αύξηση, και το Champions League αύξησε τα προσεχή έσοδά του. Ναι, για τα λεφτά γίνονται όλα, αλλά αν δεν είστε φαν μονάχα του ερασιτεχνικού αθλητισμού, μη γκρινιάζετε γι’ αυτά. Και ομάδες ιστορικές, με πρωταθλήματα, με διακρίσεις, εκεί στηρίζονται. Μέχρι κι η τελευταία ομάδα της Premier League, έσοδα δεκάδων εκατομμυρίων μετρά. Το modern football είναι εδώ και καιρό «στις φλέβες μας», μην γελιόμαστε.
