Γκρέιαμ Πότερ: Προπονητής, διανοούμενος, καλλιτέχνης

Μπορεί η φόρμα της Τσέλσι να έχει φέρει υπό κρίση τον Γκρέιαμ Πότερ, όμως αυτό δεν γίνεται να απαξιώσει την έως τώρα αξιοπρόσεκτη καριέρα του.

Πριν μερικούς μήνες ο Ρομάν Αμπράμοβιτς αναγκάστηκε να πουλήσει την αγαπημένη του Τσέλσι, λόγω των κυρώσεων στους Ρώσους ολιγάρχες μετά την εισβολή στην Ουκρανία, και νέος πρόεδρος των «Μπλε» χρίστηκε ο Τοντ Μπόελι. Υποσχόμενος να επενδύσει αναλόγως στην ανάπτυξη της Τσέλσι, ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ο Αμερικανός επιχειρηματίας ήταν να απολύσει τον Τόμας Τούχελ και να προσλάβει στη θέση του προπονητή τον Γκρέιαμ Πότερ.

Αυτό φυσικά δεν ήταν κάτι ξένο στο Στάμφορντ Μπριτζ, αφού ο λονδρέζικος σύλλογος γνώριζε το «μοντέλο» λειτουργίας, βασισμένο στις μεγάλες μεταγραφικές δαπάνες και τις συχνές αλλαγές προπονητών, όταν οι τελευταίοι δεν συμμορφώνονταν με τις επιθυμίες του προέδρου ή δεν έφερναν γρήγορα τα επιθυμητά αποτελέσματα. Κάπως έτσι, η Τσέλσι, που μόλις το 2021 κέρδισε το Τσάμπιονς Λιγκ, σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά, μοιάζει μια ομάδα σε κρίση, αφού βρίσκεται στη 10η θέση στο πρωτάθλημα, μετρώντας μία μόλις νίκη στις τελευταίες πέντε αναμετρήσεις της κι έχοντας σημειώσει τα μισά γκολ από την Άρσεναλ και όσα μόνος του ο… Έρλινγκ Χόλαντ.

Σαν να μην έφταναν αυτά, η ομάδα του Πότερ, που είχε ήδη αποκλειστεί στο Λιγκ Καπ από την Μάντσεστερ Σίτι, αποκλείστηκε και από το FA Cup, χάνοντας τον πέμπτο συνεχόμενο αγώνα της ενάντια στους «Πολίτες» χωρίς να σημειώσει γκολ. Πριν την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Κατάρ, τα δημοσιεύματα ανέφεραν ότι ο Μπόελι δεν είχε πρόθεση να απολύσει τον Πότερ. Ισχύει άραγε το ίδιο και σήμερα;

πότερ τσέλσι
Ο ποδοσφαιριστής Πότερ

Ο Γκρέιαμ Πότερ γεννήθηκε το 1975 και αγωνίστηκε για 13 χρόνια ως αριστερό μπακ στην Φούτμπολ Λιγκ, πραγματοποιώντας λίγες εμφανίσεις και στην Πρέμιερ Λιγκ, με τα χρώματα της Σαουθάμπτον. Στην τελευταία του ομάδα, τη Μάκλσφιλντ, ο Άγγλος έγινε πρωταγωνιστής μιας αλλόκοτης ιστορίας. «Καθόταν στον καναπέ του κι έπινε πράσινο τσάι», θυμάται ο πρώην συμπαίκτης του Τζον Πάρκιν. «Την ώρα που πάει να καθίσει, ο σκύλος του πέρασε από μπροστά και έχυσε όλο το τσάι πάνω στο πόδι του, κι έτσι έχασε τρεις ή τέσσερις [αγωνιστικές] εβδομάδες».

Την ίδια εποχή που ο Αμπράμοβιτς αγόραζε την Τσέλσι για να γράψει το πιο επιτυχημένο κεφάλαιο στην ιστορία της, ο Πότερ, μετά από μία φτωχή σε διακρίσεις, αλλά τίμια καριέρα στις μικρές κατηγορίες, κρεμούσε τα παπούτσια του και έβαζε μπροστά το πλάνο «προπονητική».

σαουθάμπτον γουλβς
Ο φιλόσοφος-προπονητής

Φημισμένος πλέον για τη μόρφωσή του, ο Άγγλος τεχνικός αποφοίτησε από το τμήμα Κοινωνικών Επιστημών του Ανοικτού Πανεπιστημίου το 2005. Η πρώτη του απασχόληση σε τεχνικό τιμ ήταν ως διευθυντής ποδοσφαιρικής ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Χαλ, ενώ έπειτα ανέλαβε τεχνικός διευθυντής της εθνικής Γυναικών της Γκάνας, το 2007. Στη συνέχεια, βρήκε θέσεις σε πανεπιστημιακές ομάδες, όπως στην ομάδα Αγγλικών Πανεπιστημίων το 2008 κι έπειτα στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Λιντς.

Εργαζόμενος εκεί, ο Πότερ άδραξε την ευκαιρία να συνεχίσει τις σπουδές του, ολοκληρώνοντας ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Ηγεσία, με έμφαση στη συναισθηματική νοημοσύνη. Την ίδια εποχή, ο Πότερ έκανε την παρθενική του εμφάνιση ως προπονητής για τον σύλλογο της Λιντς Κάρνεγκι, η οποία συνδεόταν με το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο. Αυτή η ομάδα πυροδότησε την σπουδαία -σήμερα- καριέρα του, όμως η ίδια διαλύθηκε λίγους μήνες μετά την αποχώρηση του, το 2011.

Κάντε ένα like στη σελίδα μας στο facebook, αν δεν το έχετε ήδη κάνει!

Καλλιτέχνης του ποδοσφαίρου

Επόμενος σταθμός του Πότερ ήταν η σουηδική Έστερσουντ, που το 2011 αγωνιζόταν στην τέταρτη κατηγορία του σουηδικού ποδοσφαίρου. Η πορεία της με τον Άγγλο στο τιμόνι αποδείχθηκε ονειρική, αφού μετά από δύο διαδοχικούς προβιβασμούς, το 2013 ο Πότερ ανανέωσε το συμβόλαιό του και το 2015 η Έστερσουντ προβιβάστηκε στην πρώτη κατηγορία του σουηδικού ποδοσφαίρου, την Άλσβενκαν. Αγωνιζόμενη για πρώτη φορά στην ιστορία της στον κορυφαίο θεσμό, τερμάτισε στην 4η θέση, λαμβάνοντας διθυραμβικά σχόλια για τον τρόπο παιχνιδιού της και το γεγονός ότι διέπρεπε με πολύ χαμηλό μπάτζετ.

έστερσουντ

Το 2017, ο σύλλογος κέρδισε το Κύπελλο Σουηδίας, με αποτέλεσμα να προκριθεί στο Γιουρόπα Λιγκ. Έτσι, τη σεζόν 2017/18, περνώντας επιτυχώς τις προκριματικές φάσεις, αποκλείοντας μεταξύ άλλων τον ΠΑΟΚ, η Έστερσουντ προκρίθηκε και από τη φάση των ομίλων, καλούμενη να αντιμετωπίσει στα νοκ-άουτ την Άρσεναλ. Εκεί έμελλε να σταματήσει η εντυπωσιακή της πορεία, αν και κατάφερε να νικήσει 1-2 (!) την Άρσεναλ μέσα στο Λονδίνο. Την ίδια σεζόν, τερμάτισε πέμπτη στο πρωτάθλημα.

Όμως, ο Πότερ δεν άφησε ιστορία μόνο για τις ικανότητές του στην αγωνιστική αναγέννηση της Έστερσουντ, αλλά και για τις εξωγηπεδικές του δραστηριότητες. «Το πρώτο πράγμα που κάναμε ήταν θέατρο», έχει δηλώσει ο Λάσε Λίντιν, γραμματέας του συλλόγου. «Έπειτα γράψαμε ένα βιβλίο μαζί, κάναμε μία έκθεση τέχνης (…). Μετά κάναμε ένα μιούζικαλ και τα έσοδα πήγαν στους πρόσφυγες».

Στο ίδιο πλαίσιο, όταν ο παίκτης της ομάδας Τομ Πέτερσον κλήθηκε να ραπάρει (!) σε μια εκδήλωση στο τέλος της σεζόν, σκέφτηκε: «Αν μπορώ να το κάνω αυτό μπροστά σε ένα κοινό 1.000 ατόμων, τότε μπορώ να κάνω ό,τι θέλω μέσα στο γήπεδο». Ο ίδιος ο Πότερ στη Σουηδία, μεταξύ άλλων, τραγούδησε έναν ύμνο σε μία τοπική διάλεκτο κι έναν χρόνο αργότερα, έπαιξε στο μπαλέτο της Λίμνης των Κύκνων, που ανέβασε η ομάδα του!

μπαλέτο σουηδία
Από τους Κύκνους στους… Γλάρους

Μπορεί το Σουόνσι (αγγλ. Swansea) να μην οφείλει στην πραγματικότητα το όνομά του στη Λίμνη των Κύκνων, αλλά σε μια παραφθορά της παλιάς ονομασίας της πόλης που είχε δοθεί από τους Βίκινγκ, όμως, για τους σκοπούς του άρθρου, ας υποθέσουμε ότι ισχύει. Άλλωστε, το παρατσούκλι της τοπικής ομάδας είναι οι «Κύκνοι». Έτσι, το «κύκνειο άσμα» του Πότερ στη Σουηδία ήταν η… Λίμνη των Κύκνων, προτού μεταβεί στο Σουόνσι, μία πρώην αποικία των Βίκινγκ, για να αναλάβει τους «Κύκνους». Inception!

Εν πάση περιπτώσει, ο Πότερ τα πήγε καλά τη μία σεζόν που παρέμεινε στην Ουαλία. Σημαντικότερη διάκριση για την ομάδα της Τσάμπιονσιπ τη σεζόν 2018/19 ήταν ότι έφτασε στα προημιτελικά του FA Cup. Εκεί, είχε ίσως τη δυσκολότερη δυνατή κλήρωση, καλούμενη να αντιμετωπίσει τη Μάντσεστερ Σίτι. Κι όμως, παίζοντας στην έδρα τους, οι «Κύκνοι» προηγούνταν 2-0 με την συμπλήρωση μισής ώρας αγώνα. Τρία απανωτά γκολ, όμως, από το 70′ και μετά, έφεραν ΤΗΝ ολική ανατροπή, με αποτέλεσμα να προκριθεί η ομάδα των σκόρερ Μπερνάρντο Σίλβα και Κουν Αγουέρο.

Παρ’ όλα αυτά, ο Πότερ προσέλκυσε επιτέλους το ενδιαφέρον ομάδων από την Πρέμιερ Λιγκ. Η Μπράιτον, έπειτα από την απόλυση του Κρις Χιούτον, τον πλησίασε τον, όμως η Σουόνσι απέρριψε την πρόταση των «Γλάρων». Αμέσως μετά, του προσέφερε μια γενναιόδωρη ανανέωση συμβολαίου, την οποία αν δεχόταν, ο Πότερ θα γινόταν ο πιο καλοπληρωμένος προπονητής της Τσάμπιονσιπ. Οι φιλοδοξίες του όμως δεν σταματούσαν στα χρήματα και τελικά η Σουόνσι του επέτρεψε να φύγει, λαμβάνοντας ως αντίτιμο 3 εκ. λίρες.

πότερ τσέλσι
«Είσαι μάγος, ̶Χ̶ά̶ρ̶ι̶ Πότερ»

Ήταν, λοιπόν, στον αγγλικό Νότο και στην Μπράιτον, που ο Πότερ θα εδραίωνε το όνομά του ως ένας ταλαντούχος προπονητής με έμφαση στην τακτική. Τη σεζόν 2019/20, η Μπράιτον μπορεί να τερμάτισε μόλις στη 15η θέση, όμως ο Πότερ έκανε ηχηρό ντεμπούτο στην πρώτη κατηγορία, αφού νίκησε 2-1 εντός, αλλά και εκτός έδρας την Άρσεναλ (όπως είχε πράξει και με την Έστερσουντ), ενώ η ομάδα του κατέγραψε τους περισσότερους πόντους και τα περισσότερα γκολ που είχε σημειώσει σε μία σεζόν της Πρέμιερ Λιγκ!

Μάλιστα, η 15η θέση ήταν η υψηλότερη που είχαν «πετάξει» οι «Γλάροι» ως τότε, μαζί με τη σεζόν 2017/18. Ακολούθησε άλλη μία εντυπωσιακή χρονιά, με την Μπράιτον να νικά την… αφρόκρεμα της Λίβερπουλ (εκτός έδρας) και της Μάντσεστερ Σίτι (εντός), ενώ στην έδρα της νίκησε μεταξύ άλλων και την Τότεναμ. Η Μπράιτον τερμάτισε στη 16η θέση, μαζεύοντας τους ίδιους βαθμούς με την προηγούμενη χρονιά, σημειώνοντας όμως συλλογικά ρεκόρ όσον αφορά τα γκολ που σημείωσε και δέχθηκε στο πρωτάθλημα.

Πέρυσι τελικά ήρθε η απόλυτη δικαιώση. Πρώτα οι «Γλάροι» έτρεξαν ένα αήττητο σερί στην Πρέμιερ Λιγκ, αρνούμενοι να χάσουν για επτά συνεχόμενους αγώνες. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η εμφατική νίκη με 4-0 επί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η μεγαλύτερη νίκη της Μπράιτον στην Πρέμιερ Λιγκ. Κάπως έτσι τερμάτισε στην 9η θέση, μαζεύοντας 51 πόντους και σημειώνοντας 42 τέρματα. Όλα τα παραπάνω αποτελούσαν φυσικά συλλογικά ρεκόρ. Ο Πότερ παράλληλα έχτισε τη φήμη ενός μοντέρνου προπονητή, που δεν διστάζει να αλλάξει πολλά συστήματα στη διάρκεια ενός αγώνα, εστιάζοντας στο παιχνίδι κατοχής και την ολιστική προσέγγιση στην προπόνηση. Δεν είναι τυχαίο που ο Πεπ Γκουαρδιόλα έχει δηλώσει μεγάλος θαυμαστής του.

πότερ τσέλσι
Κάθε αρχή και δύσκολη

Τη φετινή σεζόν, ο Πότερ είπε να ξεκινήσει με άλλο ένα ρεκόρ, αφού η επικράτηση της Μπράιτον με 5-2 επί της Λέστερ σήμανε την πρώτη φορά που η ομάδα σημείωσε πέντε γκολ σε αγώνα Πρέμιερ Λιγκ. Μόλις τέσσερις μέρες αργότερα όμως, ανακοινώθηκε ότι ο Άγγλος θα γινόταν ο νέος προπονητής της Τσέλσι, με αντίτιμο 16 εκ. λίρες. Αν και κατακρίθηκε για την επιλογή του να αφήσει τον σύλλογο μεσούσης της χρονιάς, όπως είχε φανεί και στο παράδειγμα με την Σουόνσι, ο Πότερ δεν είναι μόνο ικανός, αλλά και φιλόδοξος.

Το ξεκίνημα του στο Λονδίνο μέχρι σήμερα δεν είναι ιδανικό, παρόλο που οι «Μπλε» έχουν ήδη αποκτήσει τη φετινή σεζόν μία ολόκληρη ενδεκάδα νέων παικτών, δαπανώντας συνολικά 343,5 εκατομμύρια σε μεταγραφές. Ο Πότερ το γνωρίζει αυτό, σχολιάζοντας: «Νομίζω πως είναι πιθανότατα η δυσκολότερη δουλειά στο ποδόσφαιρο [να είσαι προπονητής της Τσέλσι] λόγω αυτής της αλλαγής στη διοίκηση και λόγω των προσδοκιών και του τρόπου με τον οποίο δίκαια ο κόσμος βλέπει την Τσέλσι».

πότερ τσέλσι

Οφείλουμε πάντως να παραδεχτούμε ότι Τσέλσι και Πότερ δημιουργούν ένα ανορθόδοξο μείγμα. Αφενός, ο σύλλογος που, στη νέα χιλιετία, απέκτησε την κακή φήμη ότι «για να πάρεις τίτλους, πρέπει να ξοδέψεις πολλά λεφτά», οικοδομώντας ένα νέο υπόδειγμα λειτουργίας των ποδοσφαιρικών ομάδων, κι αφετέρου ένας προπονητής που είναι λίγο διανοούμενος, λίγο καλλιτέχνης, του οποίου οι διακρίσεις αφορούν επιτεύγματα μικρότερων ομάδων με περιορισμένους πόρους.

Από την άλλη μεριά βέβαια ίσως είναι η ώρα ο «ηλεκτρικός» μπλε πάγκος να αποκτήσει έναν πιο μόνιμο κάτοχο, έναν ταλαντούχο, αυτοδημιούργητο κι εργατικό τύπο, που θα ξεκινήσει ένα νέο πρότζεκτ από το μηδέν. Αρκεί βέβαια ο Μπόελι να κάνει υπομονή και να δώσει την ευκαιρία στον Πότερ να συνεχίσει την ανοδική του πορεία, που μέχρι σήμερα μοιάζει να μην έχει ταβάνι!

Διαβάστε επίσης για τον πολύτιμο Ριγιάντ Μαχρέζ και το δανεικό του ποδήλατο!