Ο Καντονά, ο Φέργκιουσον και το «βασίλειο» του Μάντσεστερ

Στο πρώτο μισό της πρώτης Πρέμιερ Λιγκ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ απείχε πολύ από το να συγκαταλεχθεί μεταξύ των διεκδικητριών του τίτλου, όμως τότε ο Σέρ Άλεξ Φέργκιουσον αγόρασε τον Ερίκ Καντονά.

Μάιος 1966, Μασσαλία. Στις 24 του μηνός έρχεται στη ζωή ο μικρός Ερίκ Καντονά – παιδί ενός νοσοκόμου και ζωγράφου (!) και μίας μοδίστρας, μεταναστών από τη Σαρδηνία και τη Βαρκελώνη. Ατίθασος από τα παιδικά του χρόνια, δεν κατάφερε ποτέ να μπει σε καλούπια, κάτι που φάνηκε από νωρίς και ας το ήξεραν μόνο οι αρμόδιοι. Η ομάδα που ανακάλυψε το ταλέντο του ήταν η Οσέρ του θρυλικού Γκι Ρου, που τον βοήθησε σιγά σιγά να καθιερωθεί και εκείνος άρχισε να βγάζει το ταλέντο του στον αγωνιστικό χώρο.

Οι ικανότητες του δεν μπορούσαν να μείνουν κρυμμένες στη Βουργουνδία, έτσι η Μαρσέιγ τον απέκτησε το 1988 και τον έφερε πίσω στη γενέτειρά του. Στη Μασσαλία, εκδηλώθηκε έντονα το εκρηκτικό του ταπεραμέντο, καθώς αρχικά εξύβρισε τον Ανρί Μισέλ, προπονητή της εθνικής Γαλλίας, και αργότερα σε ένα φιλικό κόντρα στη Τορπέντο Μόσχας πέταξε τη φανέλα του στο διαιτητή με αποτέλεσμα να τιμωρηθεί από την ομάδα του. Επακόλουθο ήταν οι δανεισμοί του στη Μπορντό και τη Μονπελιέ και τέλος η αναπόφευκτη πώληση στη Νιμ. Στη Γαλλία κατέκτησε δύο πρωταθλήματα (Μαρσέιγ) και ένα κύπελλο (Μονπελιέ), όμως δεν κατάφερε να λάμψει στον βαθμό που ήθελε.

μαρσέιγ

Έτσι πέρασε τη Θάλασσα της Μάγχης για χάρη της Λιντς. Στα «Παγώνια» έμεινε λιγότερο από έναν χρόνο, πρόλαβε όμως να αφήσει το στίγμα του. Συνέβαλε τα μέγιστα στη κατάκτηση του πρωταθλήματος της σεζόν 1991/92, το τελευταίο πριν τη σύσταση της Πρέμιερ Λιγκ, ενώ στο τελικό του Κομιούνιτι Σιλντ σκόραρε χατ-τρικ εναντίον της Λίβερπουλ για το τελικό 4-3, που έφερε και δεύτερο τίτλο μέσα σε λίγους μήνες στο Δυτικό Γιορκσάιρ. Όταν κατέφθασε στο Νησί οι περισσότεροι τον είχαν ξεγραμμένο, όμως ο ίδιος παρότι ερχόμενος από το πάγκο δημιουργούσε ακατάπαυστα, ενώ σκόραρε και τρεις φορές, με αποτέλεσμα να έρθουν σημαντικές νίκες που οδήγησαν τη Λιντς στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, αφήνοντας στη 2η θέση τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του, ακόμα χωρίς πρωτάθλημα στην Αγγλία, Σερ Άλεξ Φέργκιουσον!

Η απογοήτευση είναι διάχυτη στου «Κόκκινους Διαβόλους» και ξεκινάνε στραβά και τη νέα σεζόν, ενώ η πρωταθλήτρια είναι ακόμα χαμηλότερα στη βαθμολογία. Έτσι τον Νοέμβριο του 1992, με τον Καντονά να τα έχει σπάσει με το προπονητή Χάουαρντ Γουίλκινσον και τον επιθετικό Ντίον Ντάμπλιν να είναι τραυματίας, ο «Φέργκι» κάνει την απόκτηση του Γάλλου αστέρα προτεραιότητα για την ομάδα του. Αντίστοιχα η Λιντς αναζητά αριστερό μπακ και εκδηλώνει ενδιαφέρον για τον Ντένις Ίργουιν.

καντονά φέργκιουσον

Στη τηλεφωνική επικοινωνία των δύο προέδρων, Μπιλ Φόδερμπι και Μάρτιν Έντουαρντς, η πρόταση του πρώτου για τον Ίργουιν απορρίφθηκε από τον δεύτερο, που αντιπρότεινε την αγορά του Καντονά. Ο Φόδερμπι ζήτησε λίγο χρόνο και μόλις μια ώρα αργότερα ξανατηλεφώνησε, κάνοντας δεκτή τη προσφορά ύψους ενός 1,6 εκατομμυρίων λιρών – ποσό που αποδείχθηκε ψευδές αργότερα, καθώς οι δύο ομάδες είχαν συμφωνήσει στο ένα εκατομμύριο, όμως ο πρόεδρος της Λιντς φοβόταν, δικαιολογημένα, την οργή των φίλων του συλλόγου. Η κόντρα που ήδη υπήρχε μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων απέκτησε ακόμη ένα πεδίο «μάχης», το οποίο μεγάλωσε με τη πάροδο των χρόνων, χάρη στα επιτεύγματα του ίδιου του Καντονά.

Από τη πρώτη κιόλας του σεζόν ο πληθωρικός επιθετικός, διαλέγοντας το «7» των σπουδαίων Τζορτζ Μπεστ και Μπράιαν Ρόμπσον, πήρε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από το χέρι και από εκεί που παρέπαιε, την οδήγησε στη κατάκτηση του πρώτου της πρωταθλήματος μετά από 26 χρόνια και το μακρινό 1967. Σκόραρε εννέα φορές και μοίρασε έντεκα ασίστ, όντας ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ομάδας στον αγωνιστικό χώρο, ενώ έγινε και ο πρώτος παίκτης που κερδίζει δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα Αγγλίας με ισάριθμες ομάδες. Ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν η ομάδα και παράλληλα αυτό που χρειαζόταν εκείνος· κούμπωσαν αμέσως!

καντονά φέργκιουσον

Η επόμενη σεζόν ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακή. Ο Καντονά σταμάτησε στα 18 γκολ και τις δώδεκα ασίστ στο πρωτάθλημα, οδήγησε ξανά την ομάδα του Μάντσεστερ στον τίτλο και αυτή τη φορά τον συνόδεψε με νταμπλ, σκοράροντας δύο φορές (4-0) στον τελικό του FA Cup κόντρα στη Τσέλσι. Στο φινάλε της χρονιάς μετρά συνολικά 25 γκολ, 13 ασίστ και το ψευδώνυμο «Ερρίκος ο Βασιλιάς», που του κολλούν ο Τύπος και οι οπαδοί της ομάδας, σε μια χώρα που δεν αστειεύεται με αυτά.

Τη σεζόν 1994/95 η Γιουνάιτεντ στοχεύει στο τρίτο συνεχόμενο πρωτάθλημα και ο Καντονά στο δικό του προσωπικό 4/4. Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα εξελίσσονται εξαιρετικά ως το σημείο που βγαίνει στην επιφάνεια ο «αλήτης» από τη Μασσαλία. Η ομάδα του Φέργκιουσον βρίσκεται κοντά στη κορυφή και ο Γάλλος είναι για ακόμη μια χρονιά εξαιρετικός, έχοντας σε 20 αγώνες δώδεκα γκολ και πέντε ασίστ. Ο 21ος αγώνας όμως είναι εκείνος που θα τον σημαδέψει, θα τον θέσει στην Ιστορία μια για πάντα. Όχι για κάποιο φαντεζί γκολ, από εκείνα που συνήθιζε να σημειώνει, αλλά για μία πράξη που θα μνημονεύεται για πάντα!

Στις 25 Ιανουαρίου 1995, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αντιμετωπίζει σε ένα πολύ κρίσιμο παιχνίδι την Κρίσταλ Πάλας, στο Σέλχαστ Παρκ του Λονδίνου. Το μαρκάρισμα του Καντονά έχει αναλάβει ο Ρίτσαρντ Σο, ένας κλασικός σκληροτράχηλος Άγγλος αμυντικός, που χρησιμοποιεί κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο για να σταματήσει τον προσωπικό του αντίπαλο. Στο 3ο λεπτό του δευτέρου ημιχρόνου, ο Γάλλος χάνει τη ψυχραιμία του και απαντά με μία κλωτσιά. Ως αποτέλεσμα της πράξης του, ο διαιτητής τον αποβάλει κι αυτός φεύγει αμίλητος προς τα αποδυτήρια.

κλωτσιά 1995

Τότε ο Μάθιου Σίμονς, ένας «φίλαθλος» στην εξέδρα, ξεσπά σε ένα ρατσιστικό παραλήρημα εναντίον του. Προτού το καταλάβει, επέρχεται η… νέμεσις από τον αστέρα των «Κόκκινων Διαβόλων», που τον χτυπά με μία εναέρια κλωτσιά. Όπως φαντάζεστε επικρατεί πανδαιμόνιο, τόσο στο γήπεδο, όσο κι έξω απ’ αυτό. Ο αθλητικός κόσμος στην Αγγλία αντιδρά υπερβολικά και ζητά μέχρι και την απέλαση του. Τελικά τιμωρείται με αποκλεισμό οκτώ μηνών και φυλάκιση δύο εβδομάδων, που μετά από ένσταση θα μετατραπεί σε 120 ώρες κοινωνικής εργασίας. Το πρωτάθλημα εν τέλει θα καταλήξει στη Μπλάκμπερν των Άλαν Σίρερ και Κένι Νταλγκλίς, σε μια εξίσου όμορφη ιστορία.

Την 1η Οκτώβριου του ίδιου έτους επιστρέφει στο ντέρμπι με τη Λίβερπουλ και σαν να μη πέρασε μια μέρα «σερβίρει» στον Νίκι Μπατ και σκοράρει για το τελικό 2-2. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ προελαύνει ξανά με εκείνον ηγέτη και αρχηγό της. Οι «Κοκκινοι Διάβολοι», έχοντας ανεβασμένη ψυχολογία, θα φτάσουν ξανά στο νταμπλ, νικώντας τη Λίβερπουλ στο τελικό του FA Cup με 1-0, χάρη σε τέρμα (ποιανού άλλου;) του Καντονά. Ο Γάλλος μάλιστα έγινε ο πρώτος ξένος αρχηγός που σηκώνει το βαρύτιμο τρόπαιο του αρχαιότερου ποδοσφαιρικού θεσμού. Συνολικά θα γράψει 19 γκολ και 14 ασίστ σε 38 συμμετοχές, παίζοντας λες και δεν έλειψε ποτέ. Πλέον έχει πατήσει τα 30 και στο Μάντσεστερ είναι πεπεισμένοι πλέον πως ο «Βασιλιάς» θα κλείσει τη καριέρα του στην ομάδα μετά από πολλά χρόνια και πολλές επιτυχίες!

καντονά φέργκιουσον

Πράγματι την επόμενη σεζόν η ομάδα του Φέργκιουσον θα κατακτήσει και πάλι το πρωτάθλημα και ο Καντονά θα είναι έτι μία φορά εξαιρετικός. Αγωνίζεται σε όλα τα παιχνίδια της Πρέμιερ Λιγκ και γράφει 15 γκολ και 16 ασίστ σε 50 συμμετοχές σε όλες τις διοργανώσεις. Ενόσω το κοινό τον αποθεώνει, ο Γάλλος παίρνει μια απόφαση που εκπλήσσει τους πάντες. Τον Μάιο του 1997 ανακοινώνει την απόσυρσή του από την ενεργό δράση – εντελώς απρόσμενα, εντελώς ξαφνικά, λίγο πριν τα 31α γενέθλιά του.

«Αγαπούσα το παιχνίδι, αλλά δεν είχα πλέον τη διάθεση και το πάθος να πηγαίνω νωρίς για ύπνο, να μη βγαίνω με τους φίλους μου, να μην πίνω όσο θέλω και να μην κάνω όλα τα υπόλοιπα πράγματα που μου αρέσει να κάνω σ’ αυτήν τη ζωή», δηλώνει για την απόφασή του, αρκετά χρόνια μετά. «Είσαι πάντα καλοδεχούμενος εδώ κι αν απλά περάσεις ξαφνικά για μία κούπα τσάι, χωρίς φανφάρες, μόνο για να μιλήσουμε ως φίλοι, θα σημαίνει τα πάντα για μένα», θα του «απαντήσει» ο Σερ Άλεξ σε μια εκδήλωση σεβασμού και αγάπης στον άνθρωπο που όπως ο ίδιος είπε «ήταν φτιαγμένος για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ». Κάπως έτσι θα κλείσει την καριέρα του ως ο αναμορφωτής των «Κόκκινων Διαβόλων» εντός του αγωνιστικού χώρου, με 82 γκολ και 62 ασίστ σε 185 συμμετοχές, και πρωτάθλημα ή νταμπλ σε κάθε σεζόν που έπαιξε… κανονικά.

καντονά φέργκιουσον

Ο Ερίκ Καντονά αγαπήθηκε από όλους τους οπαδούς γιατί έβλεπε το ποδόσφαιρο σαν αυτό που είναι ή που τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι πραγματικά: ενα παιχνίδι, που απλά έτυχε να εξελιχθεί σε μία μπίζνα δισεκατομμυρίων. Γι’ αυτό άλλωστε αποφάσισε να πει «au revoir» σε ηλικία μόλις 30 ετών, έχοντας προηγουμένως κυριαρχήσει απόλυτα στην Πρέμιερ Λιγκ. Και μη γελιέστε η αυθεντική κλωτσιά που δίνει στον Σίμονς στο Σέλχαστ Παρκ το 1995, συμβολίζει την αντίδραση σε κάθε ρατσιστή εκεί έξω και είναι σαφώς πιο σημαντική και πιο φωτεινή στιγμή από το να κατείχε το απόλυτο 6/6 στα πρωταθλήματα…

Διαβάστε επίσης για την απίστευτη διετία της Άστον Βίλα πριν από περίπου 40 χρόνια, όταν κατέκτησε πρωτάθλημα και ευρωπαϊκό!