Τα επαγγελματικά πρωταθλήματα στην Αγγλία έχουν ξεκινήσει εδώ κι εβδομάδες την αγωνιστική δράση, με τον κόσμο αναγκαστικά να απέχει από τις εξέδρες, όπως αναμενόταν. Λίγο πιο κάτω όμως, στην ημιεπαγγελματική National League, το πρωτάθλημα ελπίζοντας στην πραγματοποίηση των αγώνων με κόσμο, πήρε αναβολή και αναμένεται να ξεκινήσει αυτό το Σάββατο, 3 Οκτωβρίου. Αν όμως οι φίλαθλοι δεν μπορέσουν να επιστρέψουν στα γήπεδα, κανείς δεν εγγυάται την ολοκλήρωση της σεζόν ή την ύπαρξη όλων των ομάδων της τον Μάιο.
Οι 66 ομάδες της πέμπτης και έκτης κατηγορίας της αγγλικής πυραμίδας, κάτω από την διαχείριση της Varanama National League, είναι αγωνιστικά ανενεργές εδώ και πάνω έξι μήνες, από τον Μάρτιο. Η αναγκαστική διακοπή κάθε αγωνιστικής δράσης λόγω της πανδημίας δεν είχε κάποιο αίσιο τέλος και τελικά η σεζόν, όπως και για τις ερασιτεχνικές κατηγορίες παρακάτω, αλλά και τις League One και League Two παραπάνω, ανακηρύχθηκε λήξασα με μόνο κάποια play-offs να λαμβάνουν χώρα.
Προσπαθώντας να μείνουν αισιόδοξες, οι ομάδες ανέβαλαν την έναρξη της σεζόν τους, με τη σκέψη πως έως τώρα, ή έστω μετά από λίγες αγωνιστικές, θα έμπαιναν επιτέλους κάποια πολύτιμα χρήματα στα ταμεία τους. Η ανακοίνωση προ ημερών του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Boris Johnson, σχετικά με την αναβολή της προγραμματισμένης επιστροφής στα γήπεδα την 1η Οκτωβρίου, έφερε νέο «τσουνάμι» ερωτήσεων και προβλημάτων που οι ομάδες καλούνται να διαχειριστούν. Ο φόβος για το μέλλον του αθλήματος σε αυτό το επίπεδο έχει κατακλύσει κάθε εμπλεκόμενο, από τους προέδρους των ομάδων μέχρι τους παίκτες και τον απλό φίλαθλο κόσμο που, εν αντιθέσει με την Premier League, το γήπεδο είναι ο μόνος δυνατός τρόπος να παρακολουθήσει τον αγώνα. Το ερώτημα «τι θα γίνει με το ποδόσφαιρο;» δεν έχει ακόμη απάντηση.
Ήδη από τα μέσα του Σεπτεμβρίου η Macclesfield Town ανακοίνωσε την διάλυση του συλλόγου, μετά από 146 έτη ιστορίας! Τα οικονομικά προβλήματα προϋπήρχαν της κρίσης του κορονοϊού, όμως η πανδημία φρόντισε ώστε να μπει η «ταφόπλακα» στο ταμείο των «Silkmen» και να μείνει άλλη μία κοινότητα χωρίς την ομάδα της.
Τα αρχικά σχέδια για τις αναμετρήσεις του πρωταθλήματος προέβλεπαν προσέλευση κόσμου στο 30% της χωρητικότητας του εκάστοτε σταδίου και είχαν ήδη γίνει τα πρώτα φιλικά υπό αυτές τις συνθήκες, όπως αυτό της Yeovil Town με την Bath City. Στο φιλικό της Dagenham & Redbridge με την Concord Rangers, μαζεύτηκαν 600 φίλαθλοι. Αφού αυτό το πλάνο πλέον θεωρείται… παράνομο, οι πρώτες αντιδράσεις αφορούσαν μία ποικιλία από προτάσεις, η καθεμία με τα δικά της προβλήματα. Άλλοι ζήτησαν να ξεκινήσει η σεζόν, προς το παρόν τουλάχιστον έστω χωρίς τον κόσμο τις εξέδρες, άλλοι ζήτησαν να εκπληρωθεί μία υπόσχεση που είχε δώσει η λίγκα, ότι άμα δεν μπορεί να πάει ο κόσμος στο γήπεδο, το πρωτάθλημα τουλάχιστον σε πρώτη φάση θα αναβληθεί.
Όχι ο Peter Griffin του Family Guy, αλλά ο πρόεδρος της Maidenhead United, δήλωσε ιδιαίτερα απαισιόδοξος για την ύπαρξη της σεζόν καθεαυτής άμα αναβληθεί. Οι μισθοί τρέχουν από το καλοκαίρι κι η αναβολή σημαίνει μηδενικά έσοδα. Όλοι προετοιμάζονταν το καλοκαίρι κι ήλπιζαν πως, αφού ο κόσμος μπορεί και πηγαίνει στις παμπ, θα μπορεί να πάει και στο ανοιχτό γήπεδο με κάποιες θέσεις κενές ανάμεσα, όπου σίγουρα θα είναι και πιο ασφαλές. Η ίδια η Maidenhead για παράδειγμα, υπολόγιζε να μπορεί να επιτρέψει 800 φιλάθλους, ενώ πέρυσι δεχόταν κατά μέσο όρο περίπου 1300, σενάριο που κρίνεται ως αρκούντως βιώσιμο.
Ο Steve Thompson, διευθυντής της Dagenham & Redbridge, πιστεύει πως η σεζόν πρέπει να ξεκινήσει ακόμη και χωρίς κόσμο στις εξέδρες, τουλάχιστον για τώρα. Οι παίκτες υπάρχουν, δεν γίνεται να απολυθούν έτσι απλά, προπονούνται για εβδομάδες ολόκληρες. Τι θα κάνουν άμα δεν μπορούν να παίξουν; Για κάποιους από αυτούς, το ποδόσφαιρο είναι το μόνο τους εισόδημα. Από την μία, οι ομάδες μπορούν να ξεκινήσουν να παίζουν χωρίς κόσμο, όμως δεν πρόκειται να έχουν κανένα έσοδο. Από την άλλη, άμα αναβληθεί υπάρχει ο φόβος ότι απλά δεν θα βρεθεί ο απαραίτητος χρόνος για να πραγματοποιηθούν οι πάνω από 40 αγωνιστικές που έχει να δώσει κάθε ομάδα. Αλλά ακόμη κι αν ξεκινήσει, ποιος εγγυάται ότι μία δεύτερη καραντίνα δεν θα ξανατινάξει τα πάντα στον αέρα; Ποτέ ξανά η αβεβαιότητα δεν είχε ξαναχτυπήσει το άθλημα σε τόσο βαθύ επίπεδο, τουλάχιστον όχι μετά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι ομάδες στην Vanarama έχουν πέσει «θύματα» σε μία τραγική κατάσταση που εν μέρει οι ίδιες προκάλεσαν. Παραπάνω στην πυραμίδα, οι ομάδες επίσης δεν έχουν τον κόσμο τους στο πλευρό τους, έχουν όμως τηλεοπτικά έσοδα και μία streaming υπηρεσία, το iFollow, που τώρα καλείται να αναλάβει πρωτεύοντα ρόλο στις ζωές των φιλάθλων. Παρακάτω, από την έβδομη κατηγορία και μετά, ο κόσμος είναι παρών στα γήπεδα. Γιατί;
Τον Ιούνιο, η National League, με την υποστήριξη κάποιων αλλά όχι όλων των ομάδων που την απαρτίζουν, έκανε αίτηση στην FA για να λάβει «elite status», να ισχύουν δηλαδή γι’ αυτήν οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν και για τις ομάδες στις επαγγελματικές κατηγορίες. Η κίνηση αυτή έγινε με γνώμονα την πραγματοποίηση των αγώνων των play-offs, απ’ όπου κατάφερε η Harrogate Town να ανέβει στην League Two για πρώτη φορά στην μακρά της ιστορία! Τώρα όμως, το «παραμύθι» της το πληρώνουν όλοι. Με το βάρος της ίσης μεταχείρισης με τις ανώτερες ομάδες, η National League δεν μπορεί να βάλει κόσμο στα γήπεδα πριν βάλει και η Liverpool, η Arsenal και οι υπόλοιπες. Το να ξεφορτωθούν το «elite status» δεν θα έλυνε όλα τα προβλήματα, είναι όμως η κατεύθυνση στην οποία κινούνται.
Αν έπρεπε να μπει σε μία εξίσωση, η φήμη κι η οικονομική δυνατότητα ενός συλλόγου θα παρουσιάζονταν ως αντιστρόφως ανάλογα ποσά ως προς την εξάρτησή τους από τα έσοδα μίας μέρας αγώνα (εισιτήρια, merchandise, κυλικείο κλπ). Όσο μικρότερη η δυναμική μίας ομάδας, τόσο περισσότερο χρειάζεται τον κόσμο της παρών στις εξέδρες. Μία Manchester United δεν κινδυνεύει με διάλυση αν το Old Trafford μένει άδειο. Μία ομάδα σαν την Torquay της Vanarama, που τα έσοδα του αγώνα είναι το 80-90% του συνόλου των εσόδων της, κινδυνεύει. Ταυτόχρονα, η απουσία των οπαδών στα γήπεδα επηρεάζει ένα ακόμη μέρος των εσόδων. Τους χορηγούς. Ποια επιχείρηση θα πληρώσει για να βάλει το όνομά της σε μία πινακίδα στο γήπεδο ή σε μία φανέλα για κάποιον αγώνα που κανείς δεν θα είναι στο γήπεδο για να δει, αλλά ούτε μεταδίδεται τηλεοπτικά;
Μία αμφιβόλου δυνατοτήτων προοπτική που εξετάζεται, είναι να μπει το streaming και στις ζωές των ημιεπαγγελματικών ομάδων, αντίστοιχο με το iFollow των ομάδων της EFL, από την Championship μέχρι την League Two. Με την υπηρεσί αυτή, οι φίλοι της εκάστοτε ομάδας έχουν την δυνατότητα να αγοράσουν είτε ένα μεμονωμένο «εισιτήριο» για κάποιον αγώνα, είτε να προπληρώσουν όλον τον μήνα ή και την χρονιά. Μία τέτοια λύση θα ήταν απλά ένας πρόχειρος επίδεσμος στην πληγή των ταμείων και δεν θα την επούλωνε πλήρως, όμως είναι καλύτερα από το τίποτα, εφόσον τουλάχιστον βγάζει τα έξοδά του.
Ειδικά για τις μικρότερες ομάδες, που τα εντός έδρας παιχνίδια με μεγαλύτερους συλλόγους, όπως την Notts County, τα streaming έσοδα από τους εκατοντάδες εκτός έδρας φιλάθλους θα ήταν ισχυρή βοήθεια. Δεν είναι κι οτι δουλεύει τέλεια στις επαγγελματικές κατηγορίες βέβαια, κάθε άλλο, αναλόγως και την δυναμική της ομάδας. Μέσα από μία σειρά ανακοινώσεων, ο πρόεδρος της Colchester United, Robbie Cowling, εξήγησε πως έχει το πράγμα, τουλάχιστον για τη δική του ομάδα. Για τον πρώτο εντός έδρας αγώνα της χρονιάς, τη νίκη ενάντια στην Bolton Wanderers, η ομάδα πούλησε 452 iFollow συνδρομές. Ακόμη, οι φιλοξενούμενοι οπαδοί αγόρασαν άλλες 2252, από τις οποίες η γηπεδούχος ομάδα παίρνει ποσοστό για τις πρώτες 500. Συνολικά τα έσοδα των «U’s» από τη μέρα του αγώνα ήταν λιγότερα από 8,000 λίρες. Αν ο αγώνας είχε πραγματοποιηθεί κανονικά με κόσμο, εκτιμάται πως τα έσοδα θα ήταν 54,000 λίρες, σχεδόν επταπλάσια απ’ όσα ήταν με τις τωρινές συνθήκες.
Σε νέα ανακοίνωση η ομάδα φάνηκε δημιουργική κι αποφάσισε να ανταμείψει τον κόσμο που τη στηρίζει από το σπίτι. Από εδώ και στο εξής, κάθε συνδρομή θα δίνει κι ένα token τα οποία θα μπορούν να εξαργυρωθούν σε διάφορα αντικείμενα που δεν θα βγουν ποτέ σε γενική πώληση προς χρήματα, όπως την ειδική εμφάνιση που θα φορέσει η ομάδα στο ντέρμπι με την Southend United στις 20 Απριλίου! Ακόμη, όσοι αγοράσουν κάθε αγώνα θα δουν το όνομά τους αναρτημένο στο Wall of Fame στο μπαρ του γηπέδου. Όλοι ελπίζουν οι συνδρομές να είναι ανοδικές. Ο επόμενος αγώνας, εκτός έδρας στην Barrow, έφερε 514 συνδρομές. Μία άλλη ομάδα που δημοσίευσε τα νούμερά της ήταν η Plymouth Argyle, που στις δύο πρώτες αγωνιστικές, με Blackpool κι AFC Wimbledon, πούλησε 1,737 και 1,848 συνδρομές αντίστοιχα.
Για τις ομάδες κοινοτήτων όπως αυτή του Κόλτσεστερ ή του Πλίμουθ, αλλά κι ακόμη περισσότερο για ακόμη μικρότερες, σε πληθυσμό και ποδοσφαιρική δυναμική, ο τοπικός σύλλογος είναι περισσότερο μία κοινή δραστηριότητα της κοινότητας, παρά μία πηγή αθλητικού θεάματος. Εφόσον η μετάδοση του αγώνα δεν πραγματοποιείται σε κάποια παμπ, αλλά πρέπει ο καθένας να το δει σπίτι του από τον υπολογιστή, η αίσθηση δεν θα είναι ίδια και μάλλον αρκετοί είτε θα την απορρίψουν ως απλά ανεπαρκή, είτε θα τη στηρίξουν ως αυτοσκοπό χωρίς να ασχοληθούν περαιτέρω.
Ας μη μιλήσουμε βέβαια και για τους γηραιότερους οπαδούς χωρίς τεχνολογική εξοικείωση που δεν έχουν καν πρόσβαση σε μία τέτοιας μορφής εμπειρία αγώνα. Το streaming ακόμη, εφόσον δεν αφορά και μία μεγάλη αγορά που δεν σκόπευε ή δεν μπορούσε να πάει στο γήπεδο έτσι κι αλλιώς, είναι καταδικασμένο να φέρνει λιγότερα έσοδα. Στο γήπεδο, ένα εισιτήριο μπορεί να κοστίζει… όσο το κοστολογεί κάθε ομάδα. Μία συνδρομή αγώνα στο iFollow είναι σχεδόν πάντα στις 9,99 λίρες. Στο γήπεδο με ένα εισιτήριο, μπαίνει ένα άτομο. Στο σπίτι με μία συνδρομή, μπορούν να δουν τον αγώνα όσοι χωράνε γύρω από την οθόνη!
Η αισιοδοξία στο κομμάτι αυτό είναι περιορισμένη κι η συζήτηση τείνει πάντα να γυρνάει στο θέμα της επιστροφής του κόσμου στα γήπεδα, μέσω της απαλλαγής από το «elite status». Η ελπίδα για οικονομική βοήθεια από τις ανώτερες αρχές είναι μάλλον αβάσιμη. Τον Απρίλιο, 125 εκατομμύρια λίρες βγήκαν από τα ταμεία της Premier League προς την EFL και την National League. Από αυτά, η National League έλαβε μόνο τα δύο εκατομμύρια. Υπολογίζεται πως, εφόσον δεν βρεθεί άλλη δίοδος, οι ομάδες θα χρειαστούν μία «ένεση» 15-20 εκατομμυρίων λιρών προκειμένου να βγει η σεζόν λογιστικά. Γιατί ναι, ο κίνδυνος να μην υπάρξει η σεζόν είναι υπαρκτός. Η πρόσφατη είδηση πως οι ηθοποιοί του Hollywood, Ryan Reynolds και Rob McEnhenney θέλουν να επενδύσουν δύο εκατομμύρια λίρες στην Wrexham, είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα.
Την άνοιξη έγιναν υπερπροσπάθειες προκειμένου να σωθούν δουλειές που βρέθηκαν να κρέμονται από μία κλωστή. Τώρα, φαντάζει άθλος να συμβεί το ίδιο. Κάτω από την National League, η Merthyr Town της έβδομης κατηγορίας αναγκάστηκε να μπει σε «χειμερία νάρκη» για μία χρονιά και να αποδεσμεύσει τους πάντες προκειμένου να γλιτώσει την χρεοκοπία. Λιγότερο ή περισσότερο, όλες οι ομάδες έχουν ανάγκη αυτό που έκαναν οι Ουαλοί, να ισοσκελιστούν έσοδα κι έξοδα μέχρι να είναι δυνατή η επαναφορά των εσόδων σε υγιή επίπεδα. Αν γίνει όμως, θα πρέπει να αφορά και τις 66 ομάδες, ακόμη κι αν κάποιες δεν αναγκάζονται να το κάνουν. Αυτή τη στιγμή όμως, φαίνεται πως κάθε ομάδα είναι σαν την Merthyr!
Συντάκτης: Άγγελος Παλιακούδης
