Η μαγική τεχνική κατάρτιση του Οσβάλντο Αρντίλες σε συνάρτηση με τα ιδιαίτερα στιγμιότυπα της ζωής του, σε μια ούτως ή άλλως cult εποχή, συνθέτουν έναν θρυλικό Αργεντινό cult hero που έδωσε τα καλύτερα χρόνια της ποδοσφαιρικής του καριέρας στην Τότεναμ.
Τι είναι αυτό που κάνει έναν ποδοσφαιριστή θρύλο; Είναι οι ασυναγώνιστοι αριθμοί; Οι τίτλοι που κατέκτησε; Οι χαρές που μοίρασε στους οπαδούς της ομάδας; Τα εξωγηπεδικά στιγμιότυπα της ζωής του; Στην περίπτωση του Οσβάλντο (Όσι) Αρντίλες είναι όλα αυτά μαζί!
Ο Αρντίλες πέρα από παικταράς, πέρα από παγκόσμιος πρωταθλητής με τη μεγάλη Αργεντινή των Κέμπες και Μαραντόνα, είχε και το «αλατοπίπερο». Είχε όλα εκείνα τα μικρά μικρά στοιχεία που χαράζουν το όνομα του στο μυαλό και στη μνήμη των οπαδών μιας ομάδας, εν προκειμένω των… ταλαιπωρημένων οπαδών της Τότεναμ.
Πώς καταφέρνει κανείς να κατακτήσει εγχώριους και ευρωπαϊκούς τίτλους με την Τότεναμ; Πώς καταφέρνει κανείς να γίνει παγκόσμιος πρωταθλητής παίζοντας στην καλύτερη Αργεντινή όλων των εποχών; Να προπονήσει την αγαπημένη του ομάδα και να παίξει σε ταινία με Σταλόνε και Πελέ; Να φορέσει το νούμερο «1» χωρίς να είναι τερματοφύλακας; Να παρουσιαστεί με τζινάκι μπροστά στην Πριγκίπισσα Άννα και να γίνει τραγούδι, με το οποίο θα μπει στα charts; Κυρίες και κύριοι, ο Οσβάλντο Αρντίλες!
Τα πρώτα βήματα στην Αργεντινή και το παρατσούκλι «Πύθωνας»
Ο Οσβάλντο Αρντίλες γεννήθηκε στην Κόρδοβα το 1952 και σε ηλικία 13 ετών εντάχθηκε στην ακαδημία της Instituto Atletico Central με την οποία ανδρώθηκε ποδοσφαιρικά. Με την Instituto έκανε το ντεμπούτο του στην πρώτη κατηγορία της Αργεντινής πλάι σε μεγάλους ποδοσφαιριστές της εποχής όπως ο Κέμπες, ο Σαλντάνο, ο Μπελτράν και ο Θεμπάγιος.
Ακολούθησε ένα μονοετές πέρασμα από την Μπελγκράνο, πριν ενταχθεί στην Ουρακάν, με τη φανέλα της οποίας μεγαλούργησε για μια τριετία. Απίστευτη τεχνική κατάρτιση, εξαιρετικές πάσες, ωραία τελειώματα και οι καταπληκτικοί ελιγμοί ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του. Καθόλου τυχαία, ο αδερφός του είχε βγάλει το παρατσούκλι “el piton” (=ο πύθωνας). Ένα παρατσούκλι που υιοθέτησε κάθε Αργεντινός μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978.
Η ραγδαία άνοδος της ποδοσφαιρικής του καριέρας τον «ανάγκασε» να αφήσει μια και καλή τη νομική, την οποία είχε ξεκινήσει να σπουδάζει με στόχο να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του ως δικηγόρος. Μια απόφαση που έμοιαζε να στερείται λογικής εκείνη την εποχή του ημι-επαγγελματικού ποδοσφαίρου, η οποία πάντως τον δικαίωσε.
Αρντίλες-Βίγια: Η διπλή μεταγραφή της Τότεναμ που άλλαξε την ιστορία
Ήταν καλοκαίρι του 1978, όταν η Τότεναμ προκαλούσε σοκ στον φίλαθλο κόσμο της Μεγάλης Βρετανίας, ανακοινώνοντας την απόκτηση δυο Αργεντινών σταρ που μόλις είχαν κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο στη χώρα τους πλάι στον Μάριο Κέμπες. Ο λόγος για τους Αρτνίλες και Βίγια.
Σχεδόν μισός αιώνας είχε συμπληρωθεί από τότε που απαγορεύτηκαν οι μεταγραφές ξένων ποδοσφαιριστών στο αγγλικό πρωτάθλημα, κι όμως η Τότεναμ έφερε ένα αργεντίνικο δίδυμο στο Λονδίνο, προκαλώντας φυσικά χαμό στον Τύπο και τα πρωτοσέλιδα της εποχής.
Ήταν μια διπλή μεταγραφή που έμελλε να αλλάξει την ιστορία του ποδοσφαίρου, καθώς από τότε σταδιακά άνοιξαν τα αγγλικά σύνορα προς τους ξένους παίκτες. Φυσικά, από τη δημιουργία της Πρέμιερ Λιγκ και έπειτα, η εισαγωγή ξένων στο αγγλικό πρωτάθλημα αυξήθηκε σημαντικά και κάπως έτσι βλέπουμε το 2023 τις αγγλικές ομάδες να κυριαρχούν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο και να προσελκύουν προπονητές και ποδοσφαιριστές από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Όλα αυτά δεν θα είχαν γίνει, αν δεν αποφάσιζαν αυτά τα δυο φιλαράκια, Αρντίλες και Βίγια (θα ακολουθήσει αφιέρωμα και για αυτήν την τυπάρα), να αφήσουν την πατρίδα τους για να συνθέσουν μια μεσαία γραμμή-όνειρο για τους «Spurs» στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ΄80.
«Υπήρχαν τόσες θεωρίες και τόσος χαβαλές γύρω από τη μεταγραφή μας, οπότε ήμουν πολύ χαρούμενος που πέρασα τη γραμμή και μπήκα μέσα στο γήπεδο», είπε ο Αρντίλες ανακαλώντας στη μνήμη του το πρώτο παιχνίδι του κόντρα στη Νότιγχαμ Φόρεστ του μεγάλου Μπράιαν Κλαφ.
Στην πραγματικότητα, μετά την κατάκτηση του Μουντιάλ, ο Αρντίλες είχε βάλει σε προτεραιότητα τη μετακίνησή του στην Ευρώπη. Ίσως σε μια ισπανική ή ιταλική ομάδα. Ήταν όμως ο προπονητής της Τότεναμ, Κιθ Μπούρκινσο, που ταξίδεψε μέχρι την αργεντίνικη πρωτεύουσα για να «κλείσει» τον «Piton».
«Ήμουν στην Κόρδοβα και ο πρόεδρος της ομάδας μου, Χουρακάν, μου τηλεφώνησε για να μου πει για εκείνον τον τύπο από την Αγγλία. Έτσι, πήγα στο Μπουένος Άιρες, συναντηθήκαμε σε ένα ξενοδοχείο και συμφωνήσαμε πολύ γρήγορα. Δεν ανακατεύτηκαν μάνατζερ. Μόνο εγώ κι αυτός. Μου ζήτησε να του προτείνω και κάποιον ακόμα. Ήθελαν κάποιον με τον οποίο είχα καλές σχέσεις και ο Ρίκι (Βίγια) ήταν συγκάτοικός μου στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ήρθε την επόμενη μέρα και πάλι συμφώνησαν πολύ γρήγορα», είχε ομολογήσει ο Οσβάλντο Αρντίλες.
Το 1981 ήταν η χρονιά του Αρντίλες
Τόσο ο Αρντίλες όσο και ο Βίγια χρειάστηκαν αρκετό καιρό να προσαρμοστούν στο ιδιαίτερο στυλ ποδοσφαίρου της Division One (πρώτη εθνική κατηγορία της Αγγλίας). Σκληρό παιχνίδι, μακρινές μπαλιές, χωρίς ιδιαίτερη έμφαση στο θέαμα.
Με το δικό του -λάτιν στυλ ποδοσφαίρου- όμως, ο «Όσι» (όπως τον αποκαλούσαν οι Άγγλοι) κατάφερε να ξεχωρίσει σαν τη μύγα μεσ’το γάλα. Το κοινό της Τότεναμ τον αγάπησε πολύ γρήγορα, τόσο για τα μαγικά που έκανε με τη μπάλα στα πόδια όσο και για τους τίτλους που κατέκτησε με τη βοήθεια φυσικά των συμπαικτών του και με ένα πανίσχυρο κέντρο πλάι στον Βίγια.
Πρώτο μεγάλο επίτευγμα για τον Αρντίλες στο Νησί ήταν η κατάκτηση του FA Cup το 1981 κόντρα στη Μάντσεστερ Σίτι, με το φιλαράκι του τον Βίγια να πετυχαίνει «το πιο όμορφο γκολ στην ιστορία των τελικών του FA Cup». Την ίδια χρονιά η Τότεναμ κατέκτησε και το Community Shield.
Μετά την κατάκτηση του τίτλου, ο Αρντίλες έγινε και… τραγούδι από δυο γνωστούς τραγουδοποιούς της εποχής που ήταν φίλοι της Τότεναμ. Οι Chas & Dave λοιπόν συνέθεσαν το «Ossie’s Dream» το οποίο τραγουδούσαν οι παίκτες μετά την κατάκτηση του τίτλου.
Μάλιστα, ο Αρντίλες είχε και ένα σόλο μέσα στο τραγούδι στο οποίο τραγουδούσε στα αγγλικά με ισπανική προφορά: «in de cup for Tottingham», σαν άλλος Ουνάι Έμερι! Φυσικά, το τραγούδι και το σόλο του «Όσι» προκάλεσαν χαμό στην Αγγλία και έφτασε μέχρι την πέμπτη θέση στα charts της εποχής.
Λίγες μέρες μετά την κατάκτηση του τροπαίου, οι παίκτες της Τότεναμ ήταν καλεσμένοι σε μια εκδήλωση όπου θα συναντούσαν την πριγκίπισσα Άννα. Κανείς όμως δεν είχε ενημερώσει τον Αρντίλες και το κολλητάρι του, τον Βίγια, για το dress code σε αυτές τις περιπτώσεις, με τους δυο Αργεντινούς να εμφανίζονται στην εκδήλωση με… τζινάκι και t-shirt.
Οι ιθύνοντες της Τότεναμ… κόμπιασαν και κατάφεραν να βρουν δυο τζάκετ και δυο γραβάτες για να σώσουν την κατάσταση όσο περισσότερο μπορούσαν. Ο ίδιος ο Αρντίλες δήλωσε αργότερα ότι ακόμα και η γυναίκα του είχε ντυθεί λες και θα πήγαιναν για ψώνια.
Αποκορύφωμα στην καλτ χρονιά του Αρντίλες ήταν η συμμετοχή του -λίγους μήνες αργότερα- σε ταινία του Χόλιγουντ! Το «Escape To War ΙΙ» ήταν μια ταινία με θέμα τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο και ο Αρντίλες ενσάρκωνε τον «Carlos Rey» παίζοντας δίπλα σε αστέρες τις εποχές όπως ο Πελέ, ο Μπόμπι Μουρ, αλλά και ηθοποιούς όπως ο Μάικλ Κέιν και ο Σιλβέστερ Σταλόνε. Μπορεί να μην ξετρέλανε τα πλήθη με τις ικανότητές του στην υποκριτική, όμως ήταν κάτι που έμεινε χαραγμένο στη μνήμη του Αρντίλες για πολλά χρόνια.
«Στην αρχή δεν μου άρεσα σαν ηθοποιός, όμως με την πάροδο των χρόνων μου φαινόταν όλο και καλύτερη η ταινία»
-Αρντίλες
Ο Πόλεμος των Φώκλαντ
Την επόμενη χρονιά η Τότεναμ έκανε το repeat! Σήκωσε ξανά το FA Cup. Όμως ο Αρντίλες έλειπε. Ο πόλεμος στα Φώκλαντ το 1982 ανάμεσα σε Αργεντινή και Αγγλία είχε ξεσπάσει και ο «Όσι» δεν μπορούσε να ζει στην Αγγλία.
Εκείνη τη χρονιά, ο Αρντίλες παραχωρήθηκε στην Παρί Σεν Ζερμέν ως δανεικός χαρίζοντας λίγη από τη μαγεία του στο γαλλικό κοινό. Έτσι, το FA Cup του 1982 δεν προσμετράται τυπικά στις επιτυχίες του Αρντίλες, όμως αυτή ήταν η μικρότερη απώλεια για τον ίδιο, καθώς στον πόλεμο των Φώκλαντ ο «Πύθωνας» έχασε τον αδερφό του.
«Ήμουν συναισθηματικά κατεστραμμένος», θυμάται ο Ardiles «Ζούσαμε ήδη στην Αγγλία εδώ και μερικά χρόνια όταν ξέσπασε ο πόλεμος, γι αυτό είχα φτιάξει εκεί το σπίτι μου. Το αγάπησα και εξακολουθώ να το κάνω. Η Αγγλία είναι μια φανταστική χώρα. Όταν η Αργεντινή και η Βρετανία βρίσκονταν σε πόλεμο, ήταν σαν να παρακολουθώ δύο αδέλφια μου να μαλώνουν, ήταν φρικτό και τα πράγματα άλλαξαν για μένα στο γήπεδο επίσης».
Διαβάστε περισσότερα για το τι ακριβώς έζησε στα γήπεδα ο Αρντίλες εκείνη την περίοδο σε παλιότερο αφιέρωμα των Ελλήνων Υποστηρικτών Αγγλικού Ποδοσφαίρου: Νήσοι Φώκλαντ, οι «δαίμονες» του Osvaldo Ardiles
Η φανέλα με τον αριθμό «1» και η ευρωπαϊκή διάκριση
Το καλοκαίρι του 1982 ο Αρντίλες κλήθηκε για μια ακόμα φορά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου, με την Αργεντινή να απογοητεύει, καθώς αποκλείστηκε από τη φάση των ομίλων, τερματίζοντας τρίτη. Σε εκείνο το Μουντιάλ, εκτός από τον μεγάλο Κέμπες, ο «Όσι» είχε στο πλάι του και τον Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα. Ήταν και το τελευταίο μεγάλο τουρνουά του Αρντίλες με την «Αλμπισελέστε», η οποία στέφθηκε πρωταθλήτρια κόσμου ξανά τέσσερα χρόνια αργότερα στο Μεξικό.
Ένα αξιοσημείωτο στοιχείο για τον Αρντίλες εκείνη την εποχή είναι ότι στην εθνική Αργεντινής φορούσε το νούμερο «1» στη φανέλα. Ναι, χωρίς να είναι τερματοφύλακας. Δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένας εσωτερικός κανόνας του προπονητή της εθνικής Αργεντινής, Σέζαρ Λουίς Μενότι, που έλεγε ότι τα νούμερα στις φανέλες θα δίνονται αλφαβητικά και όχι ανάλογα με τη θέση των παικτών! Μοναδικές εξαιρέσεις του κανόνα, δεν ήταν άλλοι από τους Ντιέγκο Μαραντόνα (10) και Μάριο Κέμπες (11).
Η λήξη του πολέμου των Φώκλαντ σήμανε και την επιστροφή του Αρντίλες στο Λονδίνο και ο Αργεντινός το έπιασε από εκεί που το άφησε. Τη σεζόν 1983/84 έφτασε στην κατάκτηση του δεύτερου ευρωπαϊκού τροπαίου στην ιστορία της Τότεναμ, κερδίζοντας στα πέναλτι την Άντερλεχτ στον τελικό του κυπέλλου UEFA.
Μέχρι το 1987 κατέγραψε περίπου 255 συμμετοχές με τη φανέλα της Τότεναμ σκοράροντας 20 τέρματα. Ήταν μια δεκαετία γεμάτη δυνατά συναισθήματα, ωραία μπάλα, τίτλους, θετικές και αρνητικές στιγμές που διαμόρφωσαν τη φιγούρα του Οσβάλντο Αρντίλες.
Έπειτα, παραχωρήθηκε στη Μπλάκμπερν ως δανεικός, με τη φανέλα της οποίας αγωνίστηκε μόλις πέντε φορές. Ενώ πριν κλείσει την καριέρα του αγωνίστηκε στην ΚΠΡ και την αμερικανική Fort Lauderdale Strikers.
Η προπονητική καριέρα και η επιστροφή στην Τότεναμ
Ακόμα και ως προπονητής, ο Οσβάλντο Αρντίλες ήταν πρωτοπόρος για τα βρετανικά δεδομένα. Το 1989 αναλαμβάνει ως παίκτης-προπονητής στη Σουίντον Τάουν και εισάγει ένα νέο, λάτιν σύστημα για να αντικαταστήσει το κλασσικό βρετανικό στυλ με τις μεγάλες μπαλιές.
Το «samba style» και το επιθετικό ποδόσφαιρο αποδίδουν και ο Αρντίλες εξαργυρώνει την επιτυχία μεταπηδώντας στον πάγκο της Νιούκαστλ. Έτσι, έγινε ο πρώτος ξένος προπονητής στην ιστορία των «Magpies». Εκεί έμεινε για ένα χρόνο και το 1992 διαδέχθηκε τον Μπόμπι Γκουλντ στον πάγκο της Γουέστ Μπρομ της τρίτης κατηγορίας. Ο Αρντίλες είχε καθοριστικό ρόλο στη νίκη της Γουεστ Μπρομ στον τελικό των πλέι-οφ κόντρα στην Πορτ Βέιλ τη σεζόν 1992/93.
Λίγο αργότερα, ο Αρντίλες πήρε το θεαματικό στυλ ποδοσφαίρου μαζί του στην αγαπημένη του Τότεναμ, συναντώντας εκεί τους «Famous Five»: Γιούργκεν Κλίνσμαν, Ίλιε Ντουμιτρέσκου, Τέντι Σέριγχαμ, Νικ Μπάρμπι και Ντάρεν Άντερτον.
Ήταν όμως μια πολύ άσχημη περίοδος για τους «Spurs», καθώς ο σύλλογος τιμωρήθηκε για παραβάσεις οικονομικού χαρακτήρα με ένα χρόνο αποκλεισμό από το FA Cup, 600.000 λίρες και -12 πόντους στο πρωτάθλημα. Η ομάδα φυσικά επηρεάστηκε από όλη αυτή την υπόθεση, τα αποτελέσματα δεν ήταν και τόσο καλά και ο «Όσι» αποχώρησε άδοξα λίγους μήνες μετά.
Αφού έκλεισε ο κύκλος του στην Τότεναμ, ο Αρντίλες έγινε ένας νομάς της προπονητικής, καθώς πέρασε από ομάδες σε Μεξικό, Κροατία, Ιαπωνία, Συρία, Σαουδική Αραβία, Μαλαισία, Παραγουάη και Αργεντινή, διαδίδοντας παντού τις πλούσιες ποδοσφαιρικές του γνώσεις.
Μετά το τέλος της προπονητικής του καριέρας, ο Αρντίλες ακολούθησε το επάγγελμα του «pundit», δηλαδή του σχολιαστή στην αγγλική τηλεόραση, όπως τόσοι και τόσοι παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές του αγγλικού πρωταθλήματος.
Ο Αρντίλες άλλαξε το αγγλικό και παγκόσμιο ποδόσφαιρο
Τέσσερα τρόπαια και άλλοι δυο χαμένοι τελικοί στο Νησί. Στο Hall of Fame της Τότεναμ και του αγγλικού ποδοσφαίρου και χιλιάδες αναμνήσεις γύρω από το όνομά του.
Ποιος θα το έλεγε ότι ένα αδύνατο παιδί από την Αργεντινή θα κατάφερνε να αλλάξει το ποδόσφαιρο στη γενέτειρα του αθλήματος, την Αγγλία, στην πιο εχθρική περίοδο της ιστορίας ανάμεσα στις δυο χώρες. Ποιός θα έλεγε ότι τη δεκαετία του ΄80 οι Άγγλοι φίλαθλοι θα τραγουδούν για έναν Αργεντινό. Ο Αρντίλες με τον Βίγια έδειξαν έναν δρόμο. Έτσι, κάθε παιδί από τη Λατινική Αμερική και από όλες τις χώρες του κόσμου είδαν πως το αγγλικό ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει η «Γη της Επαγγελίας» τους.
Υπηρέτησε και υπηρετεί το ποδόσφαιρο από κάθε πόστο, πάντα με αξιοπρέπεια, μαεστρία, θέαμα και πολύ πολύ περιεχόμενο. Άλλωστε το ποδόσφαιρο είναι ψυχαγωγία και ο Αρντίλες θα μπορούσε να μας ψυχαγωγεί για ώρες είτε με τα πόδια του είτε με τις αμέτρητες ιστορίες της ζωής του που θα μπορούσε να μας απαγγείλει. Ο Οσβάλντο Σέζαρ Αρντίλες είναι το ποδόσφαιρο!
Και επειδή πολλά είπαμε, δείτε και μόνοι σας…
