Ένας Ατλαντικός ανάμεσά τους: Ιστορίες Αργεντινοαγγλικών σχέσεων

Γνωστή ως μία από τις μεγαλύτερες εθνικές κόντρες του εικοστού αιώνα με προεκτάσεις άσχετες με το άθλημα, η αντιπαλότητα της Αγγλίας με την Αργεντινή απολαμβάνει εξέχουσα θέση στα ποδοσφαιρικά κιτάπια λόγω της γεωγραφικής της ανωμαλίας, με πάνω από 10.000 χιλιόμετρα απόσταση μεταξύ του Λονδίνου και του Μπουένος Άιρες. Η ιστορία τους, δε θα μπορούσε να μη περιλαμβάνει μεγάλες και αμφιλεγόμενες στιγμές, χαραγμένες στις μνήμες όσων τις έζησαν.

 

Όπως ισχύει για τις περισσότερες, αν όχι όλες, χώρες στον κόσμο, έτσι και στην Αργεντινή ήταν οι Άγγλοι αυτοί που έφεραν το ποδόσφαιρο στη χώρα και εξέθεσαν τους ντόπιους για πρώτη φορά στη θέα «ενηλίκων ανδρών που τρέχουν πίσω από μία μπάλα», όπως είχε γράψει εφημερίδα της εποχής. Αν και η Αργεντινή δεν αποτελούσε μέρος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, αλλά της Ισπανικής, η πρωτεύουσα Μπουένος Άιρες στα μέσα του 19ου αιώνα ήταν σπίτι για πάνω από 40.000 Βρετανούς της διασποράς, τον μεγαλύτερο πληθυσμό Βρετανών έξω από την Αυτοκρατορία τους για την εποχή. Οι Βρετανοί της Αργεντινής έκαναν αυτό που οι Βρετανοί ήξεραν να κάνουν οπουδήποτε πήγαιναν· έφτιαξαν μία μίνι εκδοχή της πατρίδας τους, χτίζοντας σχολεία, εκκλησίες και αθλητικούς συλλόγους, αρχικά για άλλα αθλήματα. Το ποδόσφαιρο, με τους κανόνες του 1863, έφτασε στην χώρα τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν τα «Κόκκινα καπέλα» έπαιξαν με τα «Άσπρα καπέλα», με τα ρόστερ να είναι αποκλειστικά Βρετανικά.

Ο άνθρωπος που μνημονεύεται μέχρι και σήμερα ως ο πατέρας του ποδοσφαίρου στην Αργεντινή, ήταν μόνο ένας έφηβος όταν έλαβε χώρα ο πρώτος αγώνας στην χώρα. Ο Σκωτσέζος Alexander Watson Hutton μετανάστευσε στην Αργεντινή στην δεκαετία του 1880, ίδρυσε Βρετανικό σχολείο και η ομάδα που ξεπήδησε από αυτό, η Alumni Athletic Club, ήταν ο κυρίαρχος του ποδοσφαίρου στη χώρα από την αλλαγή του αιώνα μέχρι και το 1913 όταν και διαλύθηκε, με δέκα κατακτήσεις πρωταθλήματος. Μαζί με την Alumni, στην ιστορία περνούσαν και όλες οι υπόλοιπες πτυχές της βρετανικής παρουσίας στην Αργεντινή, αφήνοντας όμως πίσω σημάδια της επιρροής τους που είναι παρόντα μέχρι και σήμερα, όπως κάποια ονόματα των ομάδων (Boca Juniors, River Plate, Newell’s Old Boys).

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν μέχρι και τα «επαναστατικά», ποδοσφαιρικά, 1950s, η τριβή των δύο χωρών περιορίστηκε σε μια πρωτότυπη κίνηση των Αργεντίνων την δεκαετία του ‘40, όταν και για κάποιους αγώνες χρησιμοποιούσαν διαιτητές από την Βρετανία ως απάντηση στις διαμαρτυρίες που υπήρχαν για κακή διαιτησία από τους ντόπιους αρμόδιους. Το πείραμα έφερε τα πάνω κάτω στις ισορροπίες των ομάδων, με τους Βρετανούς να είναι πολύ πιο αυστηροί στη δουλειά τους από τους Αργεντίνους συναδέλφους τους. Τα παράπονα βέβαια δεν έλειψαν, και μετά από λίγα χρόνια η τακτική εγκαταλείφθηκε.

Μέχρι αυτό το σημείο, οι σχέσεις Αγγλίας και Αργεντινής, στο χορτάρι κι εκτός, ήταν ακόμη θετικές. Η Αργεντινή κοιτούσε την Αγγλία ως την προέλευση του αθλήματος στο οποίο η ίδια είχε εθιστεί ολοκληρωτικά, πιστεύοντας, σε μια ένδειξη «εθνικισμού», πως είναι πλέον ανώτερη από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η πρώτη αναμέτρηση τους σε εθνικό επίπεδο ήταν ένα φιλικό που έλαβε χώρα στο Wembley το 1951, ως μέρος του «Festival of Britain», μια διεθνής έκθεση που έλαβε χώρα εκείνη την χρονιά στην Βρετανία. Οι Αργεντίνοι μιλούσαν για τον αγώνα βδομάδες πριν τη διεξαγωγή του, θεωρώντας τον ένα μεγάλο τεστ για την ομάδα και την πίστη της ανωτερότητας του ποδοσφαίρου τους. Αν και πήραν νωρίς το προβάδισμα από μια αντεπίθεση που κατέληξε σε κεφαλιά προ κενού τέρματος, η πίεση των Άγγλων που ακολούθησε ήταν ασφυκτική και η κεφαλιά του Mortensen στο 79’ και το σουτ του Milburn στο 86’ είναι αρκετά για την ανατροπή. Η Αγγλία διατήρησε το αήττητό της στο Wembley και η Αργεντινή, αφού λίγες μέρες αργότερα νίκησε την Ιρλανδία με 1-0, γύρισε στο σπίτι της με περηφάνια για την αντίσταση που προέβαλε ενάντια στους Άγγλους. Η συμφωνία που έφερε την «Albiceleste» στην Αγγλία προέβλεπε κι ένα ταξίδι των Άγγλων στο Μπουένος Άιρες για φιλικό, δύο χρόνια μετά, όπως κι έγινε.

 

 

Σε εκείνον τον αγώνα οι Άγγλοι κατέβηκαν κυρίως με αναπληρωματικούς στην ενδεκάδα τους και μέχρι και σήμερα υπάρχει διαφωνία ως προς το κατά πόσο εκείνος ο αγώνας ήταν «επίσημος διεθνής». Η Αργεντινή νίκησε με 3-1, αποτέλεσμα που ανέβασε το εθνικό της αίσθημα, παρά τη διαφωνία της Αγγλίας για την επισημότητα του αγώνα. Ήταν η πρώτη νίκη των Αργεντίνων ενάντια στην Αγγλία και δεν άργησε να μείνει στην ιστορία με τη δήλωση του τότε στρατηγού/προέδρου της Αργεντινής, Juan Perón: «Εθνικοποιήσαμε τους σιδηροδρόμους, τώρα εθνικοποιήσαμε και το ποδόσφαιρο!». Λίγες μέρες αργότερα οι ομάδες αγωνίστηκαν ξανά, όμως τώρα οι Άγγλοι παρατάχθηκαν με επτά αλλαγές συγκριτικά με τον προηγούμενο αγώνα, συμπεριλαμβάνοντας αστέρες όπως ο Alf Ramsey και ο Tom Finney. Καμία ομάδα δεν είχε εν τέλει την ευκαιρία να αποδείξει την υπεροχή της. Αρχικά, μετά από 23 λεπτά ο αγώνας διακόπτεται λόγω καταρακτώδους βροχής, κι εν τέλει λίγο μετά το μισάωρο εγκαταλείπεται τελείως. Οι δύο εθνικές δεν θα αγωνίζονταν ξανά πριν το 1962, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής.

Με τελείως διαφορετικά ρόστερ απ’ ότι εννιά χρόνια πριν, στο Μουντιάλ του 1962 η κληρωτίδα τους έφερε στον ίδιο όμιλο, όπου βρίσκονταν και η Ουγγαρία με την Βουλγαρία. Η αναμέτρηση των δύο έλαβε χώρα στην δεύτερη αγωνιστική κι οι Άγγλοι δεν δυσκολεύτηκαν να εκμεταλλευτούν την ρισκαδόρικη αλλαγή τακτικής των αντιπάλων τους, που παρατάχθηκαν με 4-2-2-2 αναμένοντας να ανταποκριθούν καλύτερα ανασταλτικά. Το σκορ κοντά στο τέλος του αγώνα ήταν 3-0, με την «Albiceleste» να προλαβαίνει μόνο να βάλει το γκολ της τιμής στο 81’. Τα δύο γκολ διαφορά με τα οποία αποχώρησε στην πλάτη της η Αργεντινή θα αποδεικνύονταν μοιραία, αφού στην ισοβαθμία πια με την Αγγλία, οι ίδιοι χρειάζονταν καλύτερο αποτέλεσμα κόντρα στην Ουγγαρία, που είχε εξασφαλίσει την πρώτη θέση και θα κατέβαινε με αλλαγές, απ’ ότι η Αγγλία ενάντια στην Βουλγαρία, που δεν είχε ελπίδες. Αμφότερα τα παιχνίδια έληξαν χωρίς γκολ, με τον Bobby Moore να περιγράφει τον αγώνα της δικής του εθνικής ως «το χειρότερο διεθνές παιχνίδι που έγινε ποτέ». Έτσι, η Αγγλία προκρίθηκε στην ισοβαθμία έχοντας καλύτερη αναλογία γκολ υπέρ/γκολ κατά από την Αργεντινή. Οι παίκτες της τελευταίας, πέρασαν τα σύνορα και γύρισαν στην πατρίδα τους για δεύτερη σερί φορά αποκλειόμενοι στην φάση των ομίλων, με το παράπονο πως η Βουλγαρία χάρισε τον βαθμό της ισοπαλίας αφού δεν είχε κίνητρο για νίκη, στα πλαίσια κάποιας αφηρημένης «Ευρωπαϊκής συνομωσίας».

 

 

Η επόμενη αναμέτρηση έλαβε χώρα μόλις δύο χρόνια αργότερα, στα πλαίσια της διοργάνωσης Taça das Nações, ένα κύπελλο που διοργάνωσε η Βραζιλία για τον εορτασμό των πενήντα χρόνων ύπαρξης της δικής της ομοσπονδίας. Η Αργεντινή βγήκε νικήτρια με 1-0 και κέρδισε την άτυπη διοργάνωση. Πλέον το «ιταλικό» στυλ παιχνιδιού για το οποίο είναι γνωστή, με έμφαση στην άμυνα και τις αντεπιθέσεις, ήταν εμφανές στους αγώνες της και έπιασε τους Άγγλους απροετοίμαστους.

Το Παγκόσμιο του ‘66 έχει μείνει πρώτα απ’ όλα στην συλλογική μνήμη με μια εικόνα: τον Bobby Moore στους ώμους των συμπαικτών του να υψώνει στον αέρα το τρόπαιο του Jules Rimet στο κέντρο του Wembley, συμβολίζοντας την πρώτη και τελευταία φορά που η Αγγλία στέφθηκε, μέχρι σήμερα, πρωταθλήτρια κόσμου. Με μια δεύτερη ματιά, δεν είναι μόνο το αμφισβητούμενο γκολ του Hurst στον τελικό με την Δυτική Γερμανία που ξεχωρίζει αρνητικά, αλλά και όλος ο αγώνας με τους Αργεντίνους στα προημιτελικά, όπως θα επισημάνει κάθε ένας που είναι αρκετά μεγάλος για να έχει αναμνήσεις από τη διοργάνωση. Η Αγγλία πέρασε από τον όμιλό της ως πρώτη, κόντρα στην Ουρουγουάη, το Μεξικό και την Γαλλία, χωρίς μάλιστα να δεχθεί καν γκολ! Η Αργεντινή μάζεψε όσους πόντους μάζεψε κι η Αγγλία (5), όμως έπεσε πάλι «θύμα» του κανόνα της αναλογίας γκολ υπέρ/κατά και βολεύτηκε με την δεύτερη θέση πίσω από την Δυτική Γερμανία και μπροστά από Ισπανία κι Ελβετία. Το «βρώμικο» κι «αντιποδοσφαιρικό» στυλ της Αργεντινής δεν άρεσε στο αγγλικό κοινό και στον τελευταίο αγώνα του ομίλου με την Ελβετία, ακουγόντουσαν γιουχαρίσματα κάθε φορά που η Αργεντινή έπαιζε κυνικά και μη θεαματικά. Οι ίδιοι θεωρούσαν ότι είχαν πάρει το μήνυμα, «Οι Άγγλοι δεν μας γουστάρουν».

Μέσα σε ένα κατάμεστο Wembley, και με διαιτητή τον Γερμανό Rudolf Kreitlein, τα προβλήματα ξεκίνησαν πολύ πριν την σέντρα. Η FIFA είχε διοργανώσει συνάντηση σε κάποιο ξενοδοχείο για να αποφασιστούν οι διαιτητές των προημιτελικών, απόφαση που τελικά πάρθηκε πριν φτάσουν καν οι αντιπρόσωποι της Αργεντινής! Η επίσημη εξήγηση ήταν απλή αργοπορία, με κάποιες φωνές πως τους δόθηκε λάθος ώρα έναρξης, που όμως δεν άλλαξε το αποτέλεσμα του διορισμού του Γερμανού διαιτητή, αλλά και ενός Άγγλου στον αγώνα Δυτική Γερμανία – Ουρουγουάη, όπου δύο παίκτες της Ουρουγουάης αποβλήθηκαν. Η Αργεντινή, που κατήγγειλε και πως δεν της επιτράπηκε η προκαθορισμένη εικοσάλεπτη προπόνηση στο Wembley τη μέρα πριν τον αγώνα, ήταν πλέον υποψιασμένη. Ο προπονητής, Juan Carlos Lorenzo, δήλωνε πως ελπίζει ο διαιτητής να μην επηρεαστεί από την πίεση του Wembley, και συμβούλευε τους παίκτες του να μην αντιδρούν υπερβολικά στις αποφάσεις του διαιτητή, ενώ θύμισε στον αρχηγό, θρύλο της Boca Juniors Antonio Rattín, πως διατηρεί το δικαίωμα να ζητήσει διερμηνέα εφόσον προέκυπτε πρόβλημα με τον διαιτητή (και κανένας δε μιλούσε τη γλώσσα του άλλου).

 

 

Από νωρίς στον αγώνα τα προβλήματα δεν έλειψαν. Μετά από περίπου μισή ώρα αγώνα, κι ενώ (σύμφωνα με τους φιλοξενούμενους) ο διαιτητής «έδινε όλες τις αποφάσεις στην Αγγλία» και με αφορμή ένα φάουλ, ο Rattín διαμαρτυρόμενος ζήτησε διερμηνέα. Η αντίδραση όμως του Γερμανού διαιτητή, ήταν να τον αποβάλει! Ο ίδιος ο Rattín δεν μπορούσε να καταλάβει τον λόγο της αποβολής του, αφού «δεν έκανα κανένα σκληρό φάουλ, ούτε προσέβαλα τον διαιτητή. Απλά ζήτησα έναν διερμηνέα για να καταλάβω τι συνέβαινε επιτέλους». Η αντίδραση του Αργεντίνου αρχηγού ήταν κάτι που μάλλον δε θα βλέπαμε ποτέ στις σημερινές διοργανώσεις, καθώς αρνήθηκε επί σχεδόν δέκα λεπτά να αποχωρήσει από τον αγωνιστικό χώρο! Χρειάστηκε η παρέμβαση παραγόντων της ίδιας της FIFA για να τον πείσουν να αποχωρήσει. Προχωρώντας προς τα αποδυτήρια, τράβηξε το σημαιάκι του κόρνερ (όπου απεικονιζόταν η Union Jack, η σημαία της Βρετανίας) και φώναξε προς το κοινό που τον γιούχαρε και του πετούσε αντικείμενα. Παρότι χρειάστηκε να αγωνιστεί με δέκα παίκτες για περίπου μία ώρα, η «Albiceleste» άντεξε αρκετά, όμως το γκολ ήρθε με κεφαλιά του Hurst δώδεκα λεπτά πριν το τέλος, για να δώσει στους γηπεδούχους την πρόκριση. Με το σφύριγμα της λήξης, ο Alf Ramsey, πλέον προπονητής των «Τριών Λιονταριών», έτρεξε στο χορτάρι κι απαγόρευσε στους παίκτες του να ανταλλάξουν φανέλες με τους αντιπάλους του, όπως είθισται να γίνεται σε σημαντικούς αγώνες όπως αυτούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η αποβολή του Rattín έπαιξε πολύ στα μίντια της Αργεντινής, με στοιχεία να αποδίδουν την αποβολή του αρχηγού σε «βλέμμα που δεν άρεσε στον διαιτητή Kreitlein». Οι Αργεντίνοι δεν έχουν ξεχάσει το αίσθημα αδικίας που ένιωσαν, με τον Rattín να αποδίδει τα γεγονότα στην δύναμη που είχε η Αγγλία ως διοργανώτρια αρχή, και τα έσοδα που θα υπήρχαν μόνο αν η διοργανώτρια χώρα έφτανε μέχρι και τον τελικό, στην εποχή πριν την τηλεόραση. «Αν το Παγκόσμιο Κύπελλο γινόταν στην Αργεντινή, δεν έχω αμφιβολία ότι θα το κερδίζαμε εμείς». Μετά κι από ένα φιλικό του 1974 στο Wembley όπου έληξε 2-2, η Αργεντινή θα είχε σύντομα την ευκαιρία όχι μόνο να πάρει εκδίκηση για τον προημιτελικό του 1966, αλλά και για κάτι πολύ πιο σοβαρό από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, τον πόλεμο των Φώκλαντ.

Τα νησιά Φώκλαντ είναι ένα αρχιπέλαγος νησιών στον Νότιο Ατλαντικό ωκεανό, λίγο παραπάνω από 400 χιλιόμετρα μακριά από την κοντινότερη ακτή της Αργεντινής, με κλίμα κρύο, υγρό και μίζερο, ακριβώς όπως στην Αγγλία! Μετά την ανακάλυψή τους στον 18ο αιώνα κι αφού άλλαξαν χέρια αρκετές φορές, ο Γερμανός, και κάτοικος Αργεντινής, Luis Vernet, με άδεια τόσο από την κυβέρνηση της Αργεντινής, όσο και της Βρετανίας, πήρε άδεια να χρησιμοποιήσει τα νησιά για εμπορικούς σκοπούς. Σε μια ύστερη πιθανότητα κινδύνου με τις ΗΠΑ, το Μπουένος Άιρες τον διορίζει διοικητή των νησιών, που θεωρούνται ακόμη βρετανικό έδαφος. Σύντομα η Αργεντινή με επιχείρημα τον δικό της διορισμένο κυβερνήτη διεκδικεί τα νησιά, μέχρι όμως να γυρίσουν οι Βρετανοί και να τους εκδιώξουν. Παρά τις αντιδράσεις των Αργεντίνων, δεν άλλαξε κάτι. Τα Φώκλαντ έγιναν κι επίσημα αποικία της Βρετανίας το 1840, χωρίς κανένας να προσπαθήσει να πολεμήσει για χάρη τους, τουλάχιστον μέχρι το 1982.

Η Αργεντινή είχε ακόμη πρόσφατες τις πληγές από δύο εμφυλίους πολέμους και εδώ και λίγα χρόνια βρισκόταν υπό το καθεστώς στρατιωτικής δικτατορίας. Η οικονομία της βρισκόταν μόνιμα σε κατάσταση ύφεσης, με τις προσπάθειες ανάκαμψης της κυβέρνησης να μην φέρνουν αποτελέσματα. Ο ηγέτης της χώρας, Leopoldo Galtieri, σκέφτηκε πως αν έπαιρνε πίσω τα νησιά για λογαριασμό της Αργεντινής, η φήμη του θα βελτιωνόταν ραγδαία. Το τελικό αποτέλεσμα περιελάμβανε έφοδο στο αρχιπέλαγος κι εκδιωγμός των Βρετανών και αιματηρή απάντηση από το Ηνωμένο Βασίλειο της Margaret Thatcher, σε έναν πόλεμο που κράτησε δυόμιση μήνες, μέτρησε 904 νεκρούς και έβγαλε νικητές τους Βρετανούς. Στην Αργεντινή η αρχική κατάληψη των νησιών Μαλβίνας (όπως ονομάζονται στα ισπανικά) είχε πανηγυριστεί με ιδιαίτερη θέρμη, οπότε το τελικό αποτέλεσμα του πολέμου άφησε την Αργεντινή σε κατάσταση σοκ και με τις σχέσεις της με την Μεγάλη Βρετανία τεταμένες. Οι διπλωματικές σχέσεις των δύο δεν θα αποκαθιστούνταν πριν το 1989, αφού πλέον είχε περάσει και το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986.

Η «Albiceleste» δύσκολα θα ένιωσε άσχημα για όσα συνέβησαν στην Αγγλία εκείνη την ζεστή μέρα του Ιουνίου, σε έναν αγώνα που έχει μείνει στην ιστορία για δύο στιγμές τόσο μοναδικές και διαφορετικές μεταξύ τους, την ίδια στιγμή που είχαν για πρωταγωνιστή το ίδιο άτομο. Η Αργεντινή, καταρχάς, πέρασε πρώτη στον όμιλό της ενάντια σε Ιταλία, Βουλγαρία και Νότια Κορέα, όμως η Αγγλία μετά από ήττα από την Πορτογαλία κι ισοπαλία με το Μαρόκο χρειάστηκε να κερδίσει με 3-0 στον τελευταίο αγώνα για να προκριθεί. Ο αγώνας έγινε στα προημιτελικά, αφού οι ομάδες απέκλεισαν Ουρουγουάη και Παραγουάη αντίστοιχα. Με τις μνήμες του πολέμου ακόμη φρέσκες, το κλίμα ήταν τεταμένο και πριν τον αγώνα έγιναν αρκετά επεισόδια μεταξύ των οπαδών. Αρκετοί φίλαθλοι χρειάστηκε να μεταβούν στο νοσοκομείο, ενώ η μεριά των Αργεντινών έκλεψε σημαίες της Αγγλίας ως «λάφυρα» που μετά ανέβαιναν στις εξέδρες αγώνων πρωταθλήματος στην Αργεντινή.

Ήταν στο 51ο λεπτό όταν σε μία επίθεση της Αργεντινής, ο μέσος της Αγγλίας, Steve Hodge, υπολογίζει λάθος την κλωτσιά του στη μπάλα και την στέλνει προς το δικό του τέρμα, εκεί που βγαίνει ο τερματοφύλακας Peter Shilton, όμως έρχεται και ο απόλυτος σταρ της εποχής, Diego Armando Maradona. Ο Maradona προλαβαίνει τον Shilton και στέλνει την μπάλα στα δίχτυα των Άγγλων. Τόσο με γυμνό μάτι στην απευθείας μετάδοση, κι ειδικά από ριπλέι άλλης οπτικής γωνίας, είναι φανερό πως δεν ήταν το κεφάλι του που χρησιμοποίησε για να δώσει δύναμη στην μπάλα, αλλά το χέρι του, που δεν ήταν καν κολλημένο στο υπόλοιπο σώμα του. Οι διαμαρτυρίες των Άγγλων δεν άλλαξαν κάτι, κι έτσι το γκολ μέτρησε. Στην συνέντευξη τύπου μετά τον αγώνα, ο Maradona δήλωσε πως «ήταν το χέρι του Θεού», έκφραση που έμεινε για να χαρακτηρίζει αιώνια αυτή την «άτιμη» στιγμή ενός ποδοσφαιρικού θρύλου.

 

 

Μόλις τέσσερα λεπτά αργότερα, ο Maradona σκοράρει ξανά, με γκολ που απέκτησε τη δική του έκφραση επίσης. Ξεκινώντας πίσω από το κέντρο, άρχισε να ντριμπλάρει όποιον αντίπαλο έκανε το λάθος να βρεθεί μπροστά του. Μέσα σε μόλις δώδεκα δευτερόλεπτα απ’ όταν πήρε την μπάλα, την είχε αφήσει στο βάθος της εστίας του Shilton, έκανε το 2-0, κι άφησε παρακαταθήκη ένα τέρμα που πλέον είναι γνωστό ως «το γκολ του αιώνα», τόσο ανεπίσημα, όσο και «επίσημα», από φορείς όπως η FIFA. Ο Gary Lineker μείωσε με κεφαλιά στο 81’, όμως η νίκη της Αργεντινής δεν άλλαξε, πήρε την πρόκριση κι εν τέλει κατέκτησε το τρόπαιο. Ήταν η σειρά των Άγγλων να νιώσουν πως τους έκλεψαν, και μάλιστα πως τους έκλεψε η χώρα που εδώ και κάποια χρόνια μισούν. Ο Maradona δεν φάνηκε ποτέ να μετανιώνει για το πρώτο γκολ που σκόραρε. Μάλιστα το 2015 επισκέφτηκε τον διαιτητή του αγώνα, του χάρισε μια υπογεγραμμένη φανέλα του και τον χαρακτήρισε «αιώνιο φίλο του». Αν και η έχθρα μεταξύ των λαών είναι ξεθωριασμένη, κάποια κομμάτια πίκρας έχουν μείνει ακόμη ζωντανά. Όταν ο Maradona απεβίωσε τον τελευταίο Νοέμβριο, η αγγλική εφημερίδα «The Sun», γνωστή για τις αμφιλεγόμενες τακτικές της, είχε για πρωτοσέλιδο το γκολ που πίκρανε τους Άγγλους μαζί με λεζάντα «Στα χέρια του Θεού».

 

 

Η τύχη φρόντισε να μην αφήσει να περάσουν πολλά χρόνια μεταξύ των αναμετρήσεων των ομάδων. Σε πιο ήπιο κλίμα, το 1998 αναμετρώνται στα προημιτελικά του Παγκοσμίου στην Γαλλία. Εκεί, η κάθε ομάδα σκοράρει από ένα πέναλτι κι από ένα αξιοθαύμαστο γκολ. Η Αγγλία με προσωπική ενέργεια του νεαρού Michael Owen, η Αργεντινή με κομπίνα σε φάουλ που επέτρεψε στον Javier Zanetti να έχει τον χρόνο που χρειάζεται για να σημαδέψει στην πάνω γωνία του Seaman. Την παράσταση για τους λάθος λόγους έκλεψε ο David Beckham στην αρχή του δευτέρου ημιχρόνου, όταν το σκορ ήταν ήδη 2-2. Όταν ο Diego Simeone τον έσπρωξε από πίσω και του έκανε φάουλ, ο πεσμένος Beckham χτύπησε με την φτέρνα του το γόνατο του Simeone που βρισκόταν από πάνω του. Για κακή του τύχη ο διαιτητής το είδε, και τον απέβαλε αμέσως. Η Αγγλία άντεξε και με δέκα παίκτες, όμως όταν ο αγώνας πήγε στα πέναλτι, αποκλείστηκε με 4-3. Την επόμενη μέρα τα media στην Αγγλία δε στάθηκαν στην «κακή» ή «προκλητική, αντιποδοσφαιρική» Αργεντινή, αλλά στην χαζομάρα του Beckham που άφησε ξεκρέμαστη την ομάδα του, δείγμα πως ίσως η έχθρα των δύο εθνών ξεθώριαζε πια.

Ξανά και πάλι στην διοργάνωση του 2002 σε Ιαπωνικό έδαφος, στον τελευταίο επίσημο αγώνα τους μέχρι και σήμερα. Αυτή τη φορά επέστρεψαν στους αγώνες των ομίλων και στην σημαντικότητα που έχει το αποτέλεσμα του κάθε αγώνα για τις θέσεις που προκρίνονται. Η Αγγλία αντιμετώπισε την Αργεντινή έχοντας πρώτα έρθει ισόπαλη 1-1 με την Σουηδία, κι η Αργεντινή έχοντας κερδίσει με 1-0 την Νιγηρία. Ο αγώνας είχε ενέργεια και φάσεις, όμως το μοναδικό γκολ του αγώνα το σκόραρε ο, πλέον αρχηγός, David Beckham, σε πέναλτι που δόθηκε στον Owen για φάουλ από τον Mauricio Pochettino, αν και τα replay δεν είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικά για το τι έγινε. Οι Αργεντίνοι διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση, όμως το αποτέλεσμα δεν άλλαξε. Μαζί με την ισοπαλία τους 1-1 στον τελευταίο αγώνα ενάντια στη Σουηδία, αποκλείστηκαν από τους ομίλους κι η έχθρα έζησε μια μικρή αναζωπύρωση. Οι Αργεντίνοι φίλαθλοι σκέφτηκαν ακόμη και πως ο Juan Sebastián Verón έπαιξε επιτηδευμένα χειρότερα απ’ όσο μπορούσε, επειδή σύντομα θα επέστρεφε στην Αγγλία για να παίξει με την Manchester United. Ο ίδιος αρνήθηκε πως ίσχυε κάτι τέτοιο.

 

 

Έκτοτε τα δύο έθνη «ξέθαψαν το τσεκούρι του πολέμου» μόνο μία φορά με αφορμή το αντίθετο ενός πολέμου, ένα φιλικό. Τον Νοέμβριο του 2005 αναμετρήθηκαν σε Ελβετικό έδαφος με την Αγγλία να κερδίζει 2-3 χάρη σε δύο γκολ του Michael Owen προς το τέλος του αγώνα. 

Εκτός από τους αγώνες των εθνικών ομάδων, έχουν υπάρξει κι άλλες «εστίες» όπου τα πνεύματα είχαν την ευκαιρία να δυναμιτιστούν. Τέτοιες ήταν οι αγώνες του παλιού Διηπειρωτικού Κυπέλλου, όπου έπαιζαν σε διπλό αγώνα ο νικητής του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με τον νικητή του Copa Libertadores. Τέτοιες περιπτώσεις περιελάμβαναν το ζευγάρι Manchester United – Estudiantes το 1968, όπου οι Άγγλοι είχαν αρκετά παράπονα για το σκληρό και κυνικό ποδόσφαιρο των αντιπάλων τους, παραβλέποντας ίσως τους τομείς όπου και οι ίδιοι έπαιζαν σκληρά. Το 1978 το ζευγάρι των τελικών θα ήταν η Liverpool κόντρα στην Boca Juniors, οι «Reds» όμως αρνήθηκαν να συμμετάσχουν, λόγω «φορτωμένου προγράμματος». Αν κι ακολούθησαν κάποιες ακόμη αναμετρήσεις, δεν είχαν ιδιαίτερο στίγμα στις Αργεντινο-αγγλικές σχέσεις, με τελευταία συνάντηση το προ δεκαετίας φιλικό μεταξύ Arsenal και Boca Juniors.

 

 

Ψήγματα της αντιπαλότητας βρίσκουν ακόμη τον δρόμο τους στην επιφάνεια, όπως το πανό «Las Malvinas Son Argentinas» (Τα Φώκλαντ είναι Αργεντίνικα) με το οποίο φωτογραφήθηκαν οι παίκτες της Αργεντινής σε ένα φιλικό του 2014 κόντρα στην Σλοβενία και για το οποίο δέχτηκαν πρόστιμο 20.000 λίρες. Παρόλα αυτά, εκτιμούμε πως τα δράματα ανήκουν στον μεγαλύτερο βαθμό τους στο παρελθόν. Κοιτώντας προς τα πίσω, κόντρες σαν αυτή των Άγγλων με των Αργεντινών δεν μας προσφέρουν μόνο αγώνες γεμάτους πάθος και θεαματικές στιγμές, αλλά και μια ευκαιρία για μελέτη ιστορικών γεγονότων εκτός του φάσματος του ποδοσφαίρου, και πως κατάφεραν να διχάσουν δύο έθνη σε διαφορετικά ημισφαίρια για τόσα χρόνια.

 

Συντάκτης: Άγγελος Παλιακούδης