H «διχασμένη» Εθνική Ιρλανδίας που ένωσε μια χώρα

Με φόρα από τη νίκη επί της Αγγλίας στο Euro 1988, η εθνική Ιρλανδίας πήγε στο Μουντιάλ της Ιταλίας κι αποτέλεσε την έκπληξη του τουρνουά.

Για περίπου 60 χρόνια η εθνική Ιρλανδίας σε 53 αγώνες προκριματικών μετρούσε μόλις 14 νίκες, πέντε τελευταίες θέσεις και μόλις μία μεγάλη χαμένη ευκαιρία για πρόκριση στα τελικά, όταν στο Μουντιάλ της Αγγλίας το 1966 ηττήθηκε στα πλέι-οφ από την Ισπανία σε μία σειρά τριών αγώνων, αν και είχε κερδίσει στον πρώτο. Μετά την παρουσία της όμως στα τελικά του Euro 1988, είχε έρθει η ώρα για μία ακόμα συμμετοχή σε μεγάλη -ή στην μεγαλύτερη- διοργάνωση, αν και στα μισά της πορείας της προς εκεί τίποτα δεν έδειχνε πως θα τα καταφέρει.

Σε έναν όμιλο με Ισπανία, Ουγγαρία, Βόρειο Ιρλανδία και Μάλτα ξεκίνησε τραγικά με δύο λευκές ισοπαλίες και μία ήττα με κάτω τα χέρια στη Σεβίλλη, δείχνοντας ανίσχυρη και ανίκανη να σκοράρει. Στηριζόμενη στην στιβαρή της άμυνα των ικανότατων τεχνικών -στην πορεία- Μικ ΜακΚάρθι και Κρις Χιούτον, κατάφερε θυμίζοντας Ελλάδα, να αποσπάσει τέσσερις νίκες με 1-0 και με αρχισκόρερ (δύο τερμάτων!) τον Τζον Όλντριτζ και MVP τον Πολ ΜακΓκραθ να προκριθεί στα τελικά του Μουντιάλ της Ιταλάις και να προκαλέσει ντελίριο από το Δουβλίνο έως το Γκάλγουει!

τζακ τσάρλτον


Ήταν ένας λόγος χαράς για τον απεγνωσμένο λαό της Ιρλανδίας, που μετά την οικονομική κρίση των 80s που προκληθηκε το 1977 υπό την κυβέρνηση της Φιάνα Φέιλ, έβλεπε την ανεργία να φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη, δημιουργώντας κύματα μετανάστευσης στις κοντινές χώρες του Ηνωμένου Βασιλείου. Ένα είδος «εμφυλίου» είχε ξεσπάσει με όσους έμεναν πίσω να κατηγορούν αυτούς που τους παράτησαν και η απόφαση του Άγγλου προπονητή Τζακ Τσάρλτον να αφήσει εκτός του τελικού ρόστερ τον fan-favourite Γκάρι Γουάντοκ για τον αγγλοθρεμμένο Άλαν ΜακΛάφλιν δεν βοήθησε καθόλου την κατάσταση.

Συνολικά από του 22 παίκτες εκείνης της αποστολής μόνο έξι (!) είχαν γεννηθεί σε ιρλανδικά εδάφη, κάνοντας εκείνη την ομάδα την πιο κοσμοπολίτικη στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου με το 72,73% να βλέπει το πρώτο φώς του ηλίου σε άλλη χώρα. Τη χώρα αυτή εύκολα μπορείτε να την μαντέψετε και φυσικά είναι η Αγγλία, που συμπτωματικά ήταν και η πρώτη αντίπαλος της σε εκείνο το τουρνουά. Η αρχή ήταν καταστροφική, αφού ένα γκολ του Λίνεκερ μόλις στο 8′ έσπειρε τον πανικό, όμως οι Ιρλανδοί βρήκαν τα αποθέματα και με συνεχή γεμίσματα στην αντίπαλη περιοχή ισοφάρισαν με τον Σίντι στο 73′, έκαναν θετικό ντεμπούτο σε αυτό το επίπεδο και έγιναν γρήγορα ήρωες στην πατρίδα.

εθνική ιρλανδίας 1990


Στο άλλο ματς του ομίλου η Ολλανδία, που είχε τον τίτλο του φαβορί, είχε μείνει ισόπαλη με την Αίγυπτο, κάτι που σήμαινε ότι η πρόκριση δεν θα κρινόταν πριν την τελευταία αγωνιστική. Ξαφνικά ο πυρετός του Μουντιάλ κυρίευσε όλη την χώρα. Η εγκληματικότητα έπεσε χαρακτηριστικά, τα παιδιά γύριζαν ελεύθερα στους δρόμους με βαμμένα πρόσωπα και μία ιρλανδική σημαία βρισκόταν έξω από κάθε σπίτι. Μια αθλητική γιορτή που είχε ξαφνικά γίνει… εθνική για τον λαό της Ιρλανδίας. Η 2η αγωνιστική διατήρησε την αγωνία στα ύψη, αφού οι τέσσερις ομάδες κατέληξαν σε άλλες δύο ισοπαλίες μεταξύ τους κι έτσι η νοκ άουτ φάση σε αυτόν τον όμιλο θα άρχιζε λίγο νωρίτερα.

Με τις Ολλανδία και Ιρλανδία να βρίσκονται ισόπαλες σε όλα, η δεύτερη ήξερε πως περνά αν δεν χάσει, αφού η χαμηλότερη της βαθμολογία στη γενική κατάταξη της έδινε αυτό το ισχνό πλεονέκτημα. Η αντίπαλός της από την άλλη είχε να παρουσιάσει ένα ικανότατο ρόστερ, με αστέρια όπως οι Ράικαρντ, Κούμαν, Φαν Μπάστεν και Γκούλιτ. Ο τελευταίος ήταν κι αυτός που μόλις στο 10′ έβαλε μπροστά τους «Οράνιε» και έμοιαζε να στέλνει πρόωρα τους στιβαρούς Βρετανούς πίσω στο Νησί. Όμως για ακόμα μια φορά το σύνολο του Τσάρλτον δεν τα έβαλε κάτω και με παρόμοιο τρόπο και σε ίδιο χρονικό σημείο (71′) πήρε σκορ πρόκρισης με τον Κουίν, που κράτησε ως το τέλος και σήμανε την έναρξη των πανηγυριών!

εθνική ιρλανδίας 1990


Επόμενο εμπόδιο η Ρουμανία του Χάτζι και το αποτέλεσμα δεν διαφέρει από τα προηγούμενα, αφού μια λευκή ισοπαλία θα στείλει το παιχνίδι στα πέναλτι. Υπολογίζεται πως εκείνη η επίπονη διαδικασία προκάλεσε ρεκόρ τηλεθέασης στην ιρλανδική τηλεόραση, με κάθε κάτοικο άνω των τεσσάρων ετών να θεωρείται πως παρακολούθησε τις εκτελέσεις στην κρατική RTE. Οι δύο αντίπαλοι αποδείχθηκαν ιδιαίτερα εύστοχοι και μέχρι το πρότελευταίο πέναλτι όλα είχαν καταλήξει με ευκολία στο τέρμα. Ο Τιμόφτε, που είχε περάσει ως αλλαγή, ήταν ο πρώτος που δεν τα κατάφερε και όλα πια θα κρίνονταν από έναν απροσδόκητο ήρωα, τον Ντέιβιντ Ο’Λίρι, που είχε χάσει τη θέση του στο βασικό σχήμα υπό τον Τσάρλτον.

«Το έθνος κρατά την ανάσα του… ΝΑΙΙΙΙΙΙΙ!». Η επική περιγραφή του Μπιλ Ο’Χέρλιχι, που μεταξύ άλλων είχε πει το αμίμητο «Tony Cascarino against… this fella», ένωσε ένα κράτος που ξέχασε τους ομογενείς και τους γεννημένους σε άλλη χώρα και αποτίναξε την ονομασία «Μπελάδες», αφού πια ένιωθε όρεξη μόνο για χαρά και γιορτή. Ο Άγγλος ομοσπονδιακός προπονητής έκλαιγε με λυγμούς τυλιγμένος με την ιρλανδική σημαία και η διοργανώτρια Ιταλία, που την περίμενε ήδη στους «8» ένιωθε ανασφάλεια για το πόσο εύκολα θα επικρατήσει σε αυτό το σκληραγωγημένο αουτσάιντερ.


Οι μέχρι τότε αγώνες της Ιρλανδίας δεν είχαν ξεπεράσει τους 35.000 θεατές, όμως αυτήν την φορά με αντίπαλο την οικοδέσποινα στο Ολίμπικο της Ρώμης, βρέθηκαν στις 30 Ιουνίου στο στάδιο περισσότεροι από τους διπλάσιους. Η ομάδα του Τσάρλτον ήταν τόσο καλή που λίγο έλειψε να προηγηθεί με τον Κουίν, όμως τελικά έγινε ένα ακόμα θύμα του one-tournament-wonder Τότο Σκιλάτσι, που στο 38′ πέτυχε ένα από τα έξι του τέρματα στην διοργάνωση, που τον έχρισαν πρώτο σκόρερ και MVP!

Αυτήν την φορά η ισοφάριση δεν ήρθε ποτέ και το τελικό 1-0 βρήκε τους πρασινοφορεμένους ήρωες ηττημένους, αλλά όχι απογοητευμένους. Με το σφύριγμα της λήξης οι αντίπαλοι άρχισαν να τους συγχαίρουν, το γήπεδο να τους επευφημεί και τους 15.000 συμπατριώτες τους που είχαν ταξιδέψει ως την ιταλική πρωτεύουσα, να τους αποθεώνουν, καθώς τα είδωλά τους έκαναν τον γύρο του θριάμβου. «Γυρίζουμε σπίτι απόψε. Θα μας θυμούνται εδώ. Κι εμείς θα θυμόμαστε αυτήν τη χρυσή στιγμή. Δύσκολα θα μπορούσαμε να ζητήσουμε περισσότερα απ’ αυτούς τους παίκτες», θα γράψει στην Irish Independent ο Ίμον Ντάνφι.

εθνική ιρλανδίας 1990


Πίσω στην χώρα η υποδοχή της αποστολής της Ιρλανδίας ήταν ακόμα πιο απίστευτη, αφού υπολογίζεται ότι περίπου 500.000 άτομα βρέθηκαν στο «καλοσώρισμα» των ποδοσφαριστών, των πολεμιστών που είχαν ενώσει ένα διασπασμένο κράτος, με βαθιά κοινωνικά και εθνικά προβλήματα. «Ήταν η πιο χαρούμενη στιγμή στα χρονικά του Δουβλίνου. Όλοι μας νιώθαμε λίγο ψηλότεροι. Δεν θα ήταν υπερβολή να πω πως αυτό το Μουντιάλ μου άλλαξε τη ζωή», θα δηλώσει ο εμβληματικός τερματοφύλακας εκείνης της ομάδας, Πάκι Μπόνερ.