Το άστρο της Έβερτον στο «σκοτάδι» του αγγλικού ποδοσφαίρου

Στην πιο βασανισμένη ποδοσφαιρική χρονιά στο Νησί, που έμελλε να καταλήξει σε «εξορία», η Έβερτον κατέκτησε ευρωπαϊκό τίτλο και νταμπλ.

Σχεδόν όλοι γνωρίζουμε για την τραγωδία του Χέιζελ στις 29 Μαΐου του 1985, στις Βρυξέλλες, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών μεταξύ Γιουβέντους και Λίβερπουλ. Εκείνη η μοιράια νύχτα «σκοτείνιασε» για χρόνια το αγγλικό ποδόσφαιρο και έφερε τις ομάδες της χώρας και τους… χούλιγκανς που τις υποστήριζαν με θέρμη, ως τους αποκλειστικούς υπεύθυνους στην περιρρέουσα δυσφήμιση που γνώριζε το άθλημα. Δυστυχώς όσα συνέβησαν στο Χέιζελ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και όχι απλά μία μεγάλη πλημμύρα.

Σχεδόν τρεις εβδομάδες πριν απ’ τον δραματικό εκείνο τελικό, 56 θεατές έχασαν την ζωή τους και περισσότεροι από 260 τραυματίστηκαν όταν ξέσπασε φωτιά στις κεντρικές κερκίδες του Βάλεϊ Παρέιντ, στον αγώνα ανάμεσα στην πρωταθλήτρια της τρίτης τη τάξει κατηγορίας, Μπράντφορντ, και της Λίνκολν Σίτι, στις 11 Μαΐου. Υπήρχαν προγενέστερες προειδοποιήσεις στους ιθύνοντες του γηπέδου για έναν αυξανόμενο όγκο από σκουπίδια κάτω απ’ το ξύλινο στερέωμα της εξέδρας. Πριν τον αγώνα είχαν ολοκληρωθεί οι εορτασμοί για την κατάκτηση του τροπαίου και περίπου στις 15:30 ο σχολιαστής της αγγλικής τηλεόρασης έκανε λόγο για μια μικρή εστία φωτιάς στην κεντρική κερκίδα.

βάλει φωτιά

Σε λιγότερο από τέσσερα λεπτά, λόγω του αέρα όλο το σημείο είχε τυλιχτεί στις φλόγες. Με τον πανικό να κατακλύζει τους παρευρισκόμενους, κάποιοι εξόρμησαν στο γρασίδι, ενώ κάποιοι άλλοι προσπάθησαν να ανοίξουν τις κλειδωμένες πόρτες των θυρών. Πολλοί κάηκαν ζωντανοί, άλλοι πήδηξαν στο κενό, ενώ οι πιο γενναίοι ντύθηκαν «ήρωες», θυσιάζοντας τη ζωή τους για τους συνοπαδούς και συνανθρώπους τους. Πάνω από 50 άτομα έλαβαν βραβείο ανδρείας απ’ την αστυνομία για τις πράξεις τους εκείνη την μέρα, όμως, κάπως ειρωνικά, κατηγορήθηκαν οι οπαδοί για το συμβάν, αφού ένας εξ αυτών πέταξε ένα μισοσβησμένο τσιγάρο που κατέληξε στη στοίβα από τα σκουπίδια και ξεκίνησε τη φωτιά.

Την ίδια μέρα, στην τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος, στον αγώνα μεταξύ της Μπέρμιγχαμ Σίτι και της Λιντς Γιουνάιτεντ, στο Σεντ Άντριους, το εγχώριο ποδόσφαιρο θα θρηνούσε ακόμα ένα θύμα. Ο λόγος για έναν έφηβο οπαδό, 14 μόλις ετών, τον Ίαν Χάμπριτζ που σκοτώθηκε σε συμπλοκή η οποία προκλήθηκε μετά από ενέργεια της αστυνομίας, η οποία άρχισε να σπρώχνει οπαδούς κόντρα σε έναν τοίχο, με αποτέλεσμα αυτός να καταρρεύσει. Ένα περιστατικό που θα μπορούσε κάλλιστα να αποδοθεί στις ετοιμόρροπες εγκαταστάσεις του γηπέδου και την εκτεταμένη χρήση βίας από την αστυνομία, αλλά κατέληξε να «στιγματίσει» και πάλι τους οπαδούς.

Φυσικά η αποκορύφωση αυτού του μπαράζ τραγωδιών θα ερχόταν τέσσερα χρόνια μετά στο Χίλσμπορο, όπου 96 τότε (97 πλέον) οπαδοί θα έβρισκαν τραγικό θάνατο και ακόμα μία φορά θα παρουσιάζονταν μόνο ως θύτες και όχι ως θύματα. Πίσω στο Χέιζελ τώρα, που θα αποτελούσε την αφορμή για την αφύπνιση εντός και εκτός συνόρων, σχετικά με τα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω απ’ τα αγγλικά γήπεδα. Έστω και αρκετούς μήνες αργότερα πάντως η UEFA, μετά από σκληρή δικαστική μάχη, αποδέχθηκε τη μερική ευθύνη για το συμβάν και αποζημίωσε ως έναν βαθμό τις οικογένειες των θυμάτων.

χέιζελ

Σε όλο αυτό το ζοφερό σκηνίκο η έτερη ομάδα του Μέρσεϊσαϊντ, η Έβερτον, έρχεται να δώσει μια μικρή «εξιλέωση» στο αγγλικό ποδόσφαιρο. Τα «Ζαχαρωτά», την περασμένη σεζόν (1983/84), είχαν κατακτήσει το παλαιότερο τρόπαιο στην ιστορία του αθλήματος, ενώ ήταν και φιναλίστ στο Λιγκ Καπ. Στις 18 Αυγούστου του 1984, η Έβερτον κερδίζει την μεγάλη αντίζηλο Λίβερπουλ με 1-0 στο Γουέμπλεϊ και κατακτά τον πρώτο τίτλο της χρονιάς, το Τσάριτι Σίλντ, όμως μία εβδομάδα μετά κάνει μια εφιαλτική πρεμιέρα κόντρα στην Τότεναμ, στο Γκούντισον Παρκ, χάνοντας με 1-4.

Παρά το άσχημο ξεκίνημα στο πρωτάθλημα, τα «Ζαχαρωτά» καταφέρνουν να τερματίσουν στην κορυφή της βαθμολογίας με 90 βαθμούς, με την 2η Λίβερπουλ να συγκεντρώνει μόλις 77. Οι δύο ομάδες του Μέρσεϊσαϊντ θα αναμετρηθούν τρεις φορές εκείνη τη σεζόν, με την Έβερτον να φεύγει όλες τις φορές νικήτρια και μάλιστα με το ίδιο σκορ (1-0). Το τελευταίο ντέρμπι της χρονιάς, στις 23 Μαΐου του 1985 στο Γκούντισον Παρκ, θα παρακολουθήσουν περισσότεροι από 50.000 οπαδοί, που θα σπεύσουν να αποθεώσουν τους πρωταθλητές.

έβερτον 1985

Ο σύλλογος όμως δεν θα περιοριστεί στο πρωτάθλημα. Μετά την κατάκτηση του FA Cup την προηγούμενη σεζόν, συμμετείχε στο Κύπελλο Κυπελλούχων, στο οποίο βρήκε αντιμέτωπη την Πανεπιστημιακή Ομάδα του Δουβλίνου (UCD) στην πρεμιέρα και την απέκλεισε με το ισχνό συνολικό σκορ 1-0. Στη συνέχεια της διοργάνωσης πέταξε εκτός κατά σειρά τις Ίντερ Μπρατισλάβας και Φορτούνα Σιτάρντ, πριν κληθεί να αντιμετωπίσει την μεγάλη Μπάγερν Μονάχου στα ημιτελικά. Ο πρώτος αγώνας δεν είχε σκορ, όμως στον επαναληπτικό, εντός έδρας, τα «Ζαχαρωτά» κέρδισαν με ένα εκκωφαντικό 3-1 και προκρίθηκαν στον τελικό, όπου περίμενε η Ραπίντ Βιέννης των Πανένκα και Μπάριτς. Η αυστριακή ομάδα δεν μπόρεσε να «κόψει» τις ορέξεις των Άγγλων, που επικράτησαν με 3-1 και έφεραν τον τίτλο στο Νησί!

Λίγες ημέρες μετά τον τελικό της Ολλανδίας, η Έβερτον στέφθηκε και πρωταθλήτρια Αγγλίας, κλείνοντας θέση για το Κύπελλο Πρωταθλητριών για πρώτη φορά μετά τη σεζόν 1970/71, όταν και αποκλείστηκα από τον Παναθηναϊκό. Δυστυχώς δεν θα καταφέρει ποτέ να αγωνιστεί στην Ευρώπη μετά την τιμωρία των αγγλικών ομάδων πριν την έναρξη της επόμενης χρονιάς, όμως θα καταφέρει να «παρηγορήσει» τους οπαδούς με μία τεράστια για τα δεδομένα της εποχής μεταγραφή.

έβερτον 1985

Έχοντας σημειώσει το δεύτερο μεγαλύτερο εισόδημα ανάμεσα στις υπόλοιπες ομάδες της χώρας, πίσω μόνο από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, τα «Ζαχαρωτά» διαπραγματεύτηκαν την απόκτηση ενός εκ των μεγαλύτερων επιθετικών της εποχής, του Γκάρι Λίνεκερ της Λέστερ. Οι «Αλεπούδες» ζητούσαν 1,2 εκατομμύρια λίρες, όμως η συμφωνία έκλεισε τελικά στις 800.000 – ποσό εξωπραγματικό για την εποχή ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την απώλεια εσόδων από τον ευρωπαϊκό αποκλεισμό.

Ο Άγγλος, τότε, διεθνής, κατάφερε να σημειώσει 30 γκολ στο πρωτάθλημα και άλλα δέκα στα εγχώρια κύπελλα, όμως δεν κατάφερε να πανηγυρίσει ένα δεύτερο (πρώτο για τον ίδιο) σερί τίτλο, αφού η διψασμένη για εκδίκηση Λίβερπουλ, όχι μόνο τερμάτισε δύο βαθμούς ψηλότερα και στέφθηκε πρωταθλήτρια, αλλά τη νίκησε και στον τελικό του FA Cup με σκορ 3-1. Ο Λίνεκερ μπορεί μετά από αυτήν την πικρή -διπλή- απογοήτευση να αποχώρησε για την Μπαρτσελόνα, όμως η Έβερτον δεν τα παράτησε και πήρε τον τίτλο της σεζόν 1986/87, όπου είναι και ο τελευταίος της μέχρι και σήμερα!

έβερτον 1985

Το 1985 δίκαια θεωρείται ως το σκοτεινότερο έτος στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου, όμως πριν ξεκινήσει ο πενταετής αποκλεισμός των ομάδων της χώρας (έξι έτη για την Λίβερπουλ), το «άστρο» της Έβερτον του Χάουαρντ Κένταλ έμελλε να λάμψει για μία τελευταία φορά, με την κατάκτηση ενός ευρωπαϊκού τίτλου και στην συνέχεια την ολοκλήρωση ενός νταμπλ. «Έχω την τιμή να είμαι ο πιο επιτυχημένος προπονητής στην ιστορία της Έβερτον, ενός εκ των σπουδαιότερων συλλόγων στον κόσμο». Και τότε δεν έλεγε ψέματα ο Κένταλ…

Συντάκτης: Δημήτρης Γαλανόπουλος