Η πρώτη σημαντική οικονομική κρίση στο ποδόσφαιρο

Ο #Stam προσπαθεί να αναλύσει την τρέχουσα κατάσταση στο ποδόσφαιρο, αναλογιζόμενος ως συνιστώσες αυτού τον COVID-19 και την κωλυσιεργία που αυτός έχει επιφέρει στην οικονομία και άρα στο μοντέρνο ποδόσφαιρο, σε ένα περίεργο κοκτέιλ θεμάτων.

 

Όσοι αναγνώστες έχων ηλικία γύρω στα είκοσι έτη, όπως ο γράφων, έχουν ζήσει στο πετσί τους την παγκόσμια οικονομική κρίση που άδειασε τα ταμεία πολλών κρατών με αποτέλεσμα την παράλυση της οικονομίας, την ύπαρξη πολλών ανθρώπων σε κατάσταση κάτω του ορίου της φτώχειας, τις καταστροφές πολλών ζωών και άλλα. Αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά σε όλους, οπότε δε χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση σε αυτό το κομμάτι.

Ωστόσο την ώρα που συνέβαιναν όλα τα παραπάνω υπήρχε το εξής οξύμωρο: το μοντέρνο ποδόσφαιρο να μην πτοείται στο ελάχιστο. Η αλόγιστη σπατάλη στις μεταγραφές και τις αμοιβές παικτών, ο προκλητικός ρόλος των μάνατζερ, τα ακριβά εισιτήρια και το merchandising συνέθεταν ένα τοπίο από περίεργο έως προκλητικό στο ευρύ κοινό των σκεπτόμενων φιλάθλων της χαμηλής και της μεσαίας κοινωνικής τάξης. Πόσω μάλλον όταν η συλλογιστική πορεία εξελισσόταν και εστίαζε σε εξωαγωνιστικό επίπεδο και στο ρόλο «σκοτεινών παραγόντων» που εκμεταλλεύονταν τον λαϊκό χαρακτήρα του ποδοσφαίρου για δικά τους συμφέροντα και το μεταμόρφωναν σε καπιταλιστικό υποχείριό τους. Παραδείγματα πολλά.

 

covid crisis

 

Όλα αυτά λάμβαναν χώρα την ώρα που η παγκόσμια οικονομική κρίση ήταν στο ζενίθ της και πολλοί απορούσαν το πού -για παράδειγμα- θα φτάσει το ποσό μιας μεγάλης μεταγραφής την στιγμή που ένα ταλέντο νεαρής ηλικίας, όπως ο Ousmane Dembélé κόστιζε στην Barcelona 150 εκατομμύρια ευρώ μαζί με τα μπόνους και που ο κατώτατος μισθός -λέμε τώρα- έχει διαφορά… πέντε μηδενικών από τη ρήτρα αποδέσμευσης συμβολαίου του 22χρονου Γάλλου (σ.σ. 400 εκατομμύρια ευρώ). Ήρθε, λοιπόν, ο πιο «αταξικός» ιός για να αλλάξει τα δεδομένα στο ποδόσφαιρο και στην κοινωνία, γενικότερα.

 

Τα χρονικά δεδομένα

Στις 19 Μαρτίου ανακοινώθηκε από την FA η αναστολή όλων των επαγγελματικών πρωταθλημάτων, παρά το αντίθετο της αρχικής απόφασης, μέχρι τις 4 Απριλίου. Οκτώ ημέρες αργότερα η αναβολή παρατάθηκε τουλάχιστον μέχρι τις 30 Απριλίου. Εν τω μεταξύ, το Euro 2020 που θα πραγματοποιούταν από μέσα Ιουνίου μέχρι μέσα Ιουλίου αναβλήθηκε, εξίσου. H Premier League ξεκινάει παραδοσιακά αρχές Αυγούστου, οπότε με το τωρινό χρονοδιάγραμμα οι κενοί μήνες στους οποίους υπάρχει πιθανότητα να παιχτεί ποδόσφαιρο είναι τρεις: Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος.

Παράλληλα, στις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες σκαρφίζονται όλο και περισσότερα σενάρια για το μέλλον των φετινών πρωταθλημάτων. Χαρακτηριστικά η UEFA μελετάει τη συνέχιση των Champions League και Europa League σε νοκ άουτ παιχνίδια χωρίς κόσμο και η Premier League έχει βάλει στο τραπέζι να συνεχιστεί το πρωτάθλημα τον Ιούλιο.

 

covid crisis

 

Τα πάντα, όμως, είναι αβέβαια λόγω του κορωνοϊού η διάδοση του οποίου είναι στο ξεκίνημα του στο Νησί και τα ερωτήματα είναι πολλά. Πότε θα είναι σε θέση οι ομάδες να παίξουν ποδόσφαιρο χωρίς κίνδυνο; Πότε θα γίνει η προετοιμασία για τη νέα χρονιά; Πότε θα «φλατάρει» η καμπύλη κρουσμάτων του ιού στην Αγγλία; Πώς θα αντέξουν τα μικρότερα clubs, γιατί τα μεγάλα θα τη βρουν την άκρη; Αν ακυρωθούν τα πρωταθλήματα ποιος θα ανέβει και ποιος θα πέσει; Και πολλά άλλα ερωτήματα που «αιωρούνται».

Εκτός αυτού υπάρχει και τα αντικρουόμενα επιχειρήματα που έχουν ποδοσφαιρική χροιά. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα τελευταία χρόνια οι ποδοσφαιριστές έχουν υπερβολικά πολλά παιχνίδια στα πόδια τους το οποίο είναι, από τη μία πλευρά, δείγμα του επαγγελματισμού πολλών εξ’ αυτών, αποτελεί ωστόσο λόγο για τη μαζική αύξηση των τραυματισμών γενικότερα.

Σε ένα τέτοιο κλίμα θα είναι πολύ δύσκολο για τους ποδοσφαιριστές να υπηρετήσουν το σενάριο της συνέχισης των πρωταθλημάτων τον Ιούλιο, διότι αυτή τη στιγμή δεν προπονούνται στην ένταση που θα έπρεπε και έχουν ήδη πολλά παιχνίδια στα πόδια τους. Παράλληλα θα κληθούν να αρχίσουν τη νέα σεζόν χωρίς προετοιμασία, κάτι που είναι πολύ σοβαρό, αλλά και να αλλάξουν το κατά κάποιον τρόπο βιολογικό τους ρολόι, καθώς ανέκαθεν έκαναν προετοιμασία τέλη Ιουνίου μέχρι αρχές Αυγούστου.

 

Στο φάσμα του «κραχ»;

Οι ομάδες έχουν κάνει τον οικονομικό προϋπολογισμό της τρέχουσας χρονιάς βάσει των σίγουρων εσόδων που θα έχουν σε αυτήν. Βασικές πηγές εσόδων είναι τα εισιτήρια και τα τηλεοπτικά συμβόλαια. Σύμφωνα με την KPMG η περίπτωση ακύρωσης των εναπομείναντων 92 παιχνιδιών στην Premier League θα στοιχίσει στις ομάδες της κατηγορίας συνολικά 700-800 εκατομμύρια ευρώ!

 

covid crisis

 

Καταλαβαίνει κανείς ότι σε περίπτωση ακύρωσης η ζημιά θα είναι μεγάλη τόσο για τους συλλόγους-κολοσσούς, όσο και για ομάδες εκτός «Big 6» που δεν έχουν τόσους πόρους, την στιγμή που η Barcelona έχει ήδη μειώσει κατά 70% τις αποδοχές των παικτών της. Συνεπώς η δημιουργία μεγάλων κενών στα οικονομικά όλων των ομάδων θα μειώσει όλα τα κόστη είτε σε συμβόλαια, είτε σε ποσά μεταγραφών. Πολλές ομάδες θα κινδυνέψουν να χρεοκοπήσουν, έχοντας ανοίξει μεγάλες «τρύπες». Όλα τα παραπάνω στοιχεία καθιστούν τις αποφάσεις των ιθυνόντων για το μέλλον της φετινής περιόδου ιδιαίτερα σημαντικές και φέρνουν το μοντέρνο ποδόσφαιρο μπροστά σε μια δύσκολη κατάσταση. Σαν μια φούσκα που κινδυνεύει να σκάσει.

 

Το ψάρι βρωμάει απ’ το κεφάλι

Μέσα σε όλη αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση που προϋποθέτει σοβαρότητα, εκτός από δύσκολες και κρίσιμες αποφάσεις, η Μεγάλη Βρετανία είχε την ατυχία να έχει στο «τιμόνι» της έναν θρασύδειλο και εκτός τόπου και χρόνου πολιτικό, ο οποίος έχει διογκώσει το πρόβλημα.

Την ώρα που οι ειδικοί της υπόθεσης, δηλαδή οι λοιμωξιολόγοι, αναδείκνυαν την ανάγκη εγκλεισμού των ανθρώπων στα σπίτια τους, ο Boris Johnson δήλωνε «πήγα στο νοσοκομείο και είχα χειραψία με ασθενείς στον ιό, θα συνεχίσω τις χειραψίες, απλά να πλένετε τα χέρια σας» και φυσικά άργησε πάρα πολύ να ανακοινώσει τα μέτρα που θα έπρεπε. Την ώρα που στην Ιταλία πέθαιναν εκατοντάδες άνθρωποι κάθε μέρα στο Μάντσεστερ οι Stereophonics μάζευαν χιλιάδες κόσμο!

 

covid crisis

 

Ήρθε και στις 27 Μαρτίου η τραγική ειρωνεία της είδησης ότι ο Johnson κόλλησε τον ιό και «έδεσε το γλυκό» της όλης κατάστασης, με τις εκτιμήσεις για την καμπύλη κρουσμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι τουλάχιστον δυσοίωνες. Φυσικά ο Johnson δεν θα πεθάνει από τον ιό, γιατί θα λάβει την καλύτερη δυνατή ιατρική περίθαλψη, αλλά πολλοί από τα 14 εκατομμύρια που τον ψήφισαν και όχι μόνο θα την πληρώσουν γι’ αυτόν.

 

Η εκτίμηση

Φτάνοντας στο διά ταύτα η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε ποδοσφαιρικό επίπεδο, πόσω μάλλον σε κοινωνικό και οικονομικό. Οι περισσότερες συνήθειες του ανθρώπου που φάνταζαν φυσικά επακόλουθα στην καθημερινότητα του είναι αβέβαιες. Το σίγουρο είναι όμως πως το ποδόσφαιρο της εποχής, που είναι συνυφασμένο με την έννοια και τη λειτουργία της «ελεύθερης αγοράς», βρίσκεται προ δύσκολων αποφάσεων, με τίμημα τη συθέμελη αλλαγή της λειτουργίας του, όντας -αν μη τι άλλο- μπροστά σε μια πιθανή κρίση οικονομικού χαρακτήρα.

Δεν είναι λίγες οι φορές που το καπιταλιστικό σύστημα έχει «κερδίσει» την κοινή λογική που βάζει πρώτα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και μετά όλα τα άλλα. Ας δούμε, συνεπώς, τι μέλλει γενέσθαι…

 

covid crisis

 

Για όσους ανησυχούν με το τι θα συμβεί ας έχουν στο μυαλό τους αυτό: ποτέ δε θα σταματήσει να υπάρχει το ποδόσφαιρο, το πολύ-πολύ να πέσει κάπως η ποιότητά του, αλλά να κερδίσει πίσω τη χαμένη αγνότητα και τον ρομαντισμό που το διακατείχε τις προηγούμενες δεκαετίες

 

Συντάκτης: Σταμάτης Πετκόπουλος